مهارت بسکتبال دوره دوم متوسطه

حمله تیمی به مجموعه حرکات فردی و گروهی بازیکنان، در ایجاد و به کارگیری موقعیت های مناسب برای کسب امتیازگفته می شود. دفاع تیمی در بسکتبال وابسته به توانمندی های جسمانی و قابلیت های حرکتی مهارت های تدافعی فردی و گروهی است. توجه به ارتقای تدریجی سطح حمله و دفاع به وسیله معلم می تواند دانش آموزان را برای اجرای موفقیت آمیز حرکات تیمی پنج در مقابل پنج آماده سازد. لذا شایسته است معلم تربیت بدنی حرکات حمله و دفاع را به ترتیب از یک نفری، دو نفری وسه نفری شروع کرده و در آرایش برنامه های تمرینی اصل ساده به مشکل را مد نظر قرار دهد. به عنوان مثال ابتدا با دو حمله و یک دفاع، سپس با دو حمله و دو دفاع، پس از آن با سه حمله و دو دفاع و سپس سه حمله و سه دفاع و به همین ترتیب تمرینات توسعه می یابد.

در تدارک یک حمله مؤثر بازیکنان باید بدانند که تمامی نفرات در خدمت موفقیت تیم تلاش می کنند و در هرلحظه فقط یک بازیکن مالک توپ است و لذا ۴ نفر دیگر باید شرایط را به گونه ای فراهم کنند تا بازیکن دارای توپ بتواند با آزادی کامل حرکت کرده و بدون هیچ مشکلی توپ را به نتیجه برساند. لذا به همین دلیل اهمیت حرکت های بازیکنان بدون توپ و همکاری تمامی اعضای تیم بسیار زیاد است.

اصولی که یک مهاجم بدون توپ باید در نظر بگیرد

یکی از مهم ترین بخش های بازی بسکتبال نقشی است که بازیکنان بدون توپ در یک برنامه حمله ای ایفا می کنند.اهمیت این بخش کمتر از اهمیت تکنیک های شوت، پاس، دریبل، گول، اسکرین و ریباند که از مهم ترین اصول اولیه بسکتبال هستند، نخواهد بود. مهم ترین مسئولیت های یک مهاجم بدون توپ عبارت اند از:

1. همواره تلاش کند خود را در موقعیتی مناسب برای دریافت توپ، پرتاب شوت، دریبل و یا پاس قرار دهد.
2. همواره برای سد کردن مسیرحرکت بازیکن مدافع یار دارای توپ آماده و مهیا است.
3. همواره تلاش کند مدافع یا مدافعین تیم مقابل را از صحنه های نزدیک به توپ دور نگه داشته و آنها از جریان کامل بازی غافل گردند تا ضمن دور شدن از آرایش دفاعی تیم از همکاری با یاران خود نیز باز بمانند.
4. همواره آماده برای نشان دادن عکس العمل در مقابل شرایط پیش آمده و ناگهانی است.
5. درصورتی که تیم مالکیت توپ را از دست داده سریعاً از آرایش حمله ای به آرایش دفاعی تغییر وضعیت بدهد.
6. همواره برای اجرای ریباند قدرتمند و مؤثر آماده است.
7. تلاش کند عادت های دفاعی اعضای تیم مقابل را شناسایی و مد نظر قرار دهد.
8. همواره برای اجرای ضد حمله و کمک به یاران خود در به نتیجه رساندن آن آماده و مهیا است.
9. با شرح کامل و دقیق وظایف انفرادی و تیمی خود آشنایی و تسلط یابد.

اصولی که یک مهاجم با توپ باید در نظر بگیرد

1. نسبت به وضعیت تیم و موقعیت قرارگیری یاران خود آگاهی کامل داشته و در اولین فرصت توپ را به یار خود که در شرایط بهتر و یا موقعیت نفوذی مناسب تر قرار دارد پاس بدهد.
2. از حداکثر قابلیت های فردی خود برای کنترل و هدایت توپ استفاده کرده و آنها را در مواجهه مستقیم با مدافع به کار برد .
3. نسبت به آرایش قرارگیری یاران تیم خود و تیم مقابل اشراف و آگاهی کامل یابد و در صورت عدم امکان پاس با انجام حرکات گول، به سمت سبد حمله کند.
4. درصورتی که دردام مدافع یا مدافعان گیر افتاده است تحت استرس و فشار پاس ندهد بلکه در بهترین وضعیت نسبت به مدافع اقدام به پاس نماید.
5. ترجیحاً در هنگام اجرای حرکت گول، از گول بدن، پا،سر و چشم ها استفاده کند.
6. در کمال خونسردی نسبت به دریبل یا حفظ توپ اقدام کند و به صورت عجولانه اقدام نکند و در شرایط تحت فشار بهتر است منتظر یاری رساندن توسط هم تیمی ها بشود.
7. در سیستم دفاع یارگیری،کمتردرحاشیه خطوط کناری و گوشه ها حرکت کند و با دید کافی مبادرت به دریبل کند.
8. در سیستم های دفاعی جاگیری بیشتر در مرز دفاعی مدافعان قرار گیرد.
9. پس از اینکه توپ را به یار خود که در شرایط مناسب تری قرار دارد پاس داد بلافاصله نسبت به حرکت بعدی اقدام کند. نفوذ به سمت سبد و آمادگی برای ریباند مؤثر، سد کردن مدافع یار، سد شوت و … از این اقدامات است.
10. از مسئولیت های خود به عنوان مهاجم صاحب توپ کاملاً مطلع بوده ودرجلوگیری از لو رفتن توپ تمام تلاش خود را بنماید و صرفاًبرای خلاص شدن ازتوپ،آن را به راحتی ازدست ندهد.
11. به یاد دارد که یک مهاجم با توپ می تواند با استفاده از تکنیک سه تهدید مدافع را از تعادل خارج کند.

تاکتیک های حمله تیمی

شناخت و استفاده از انواع تاکتیک های حمله تیمی بستگی به توانایی های افراد تیم، نظرات و آگاهی های مربی و شناخت توانایی های تدافعی تیم مقابل دارد. انتخاب تاکتیک های تیمی حمله به عوامل متعددی بستگی دارد که میزان و نوع توجه به آنها وجه تمایز مربیان تیم ها خواهد بود.

برای آشنایی کلی با تاکتیک های حمله باید به دسته بندی این تاکتیک ها توجه کنیم که عبارت اند از :

الف ) ضد حمله

هرگاه تیم مدافع در سریع ترین زمان ممکن، حمله ناموفق تیم مقابل را تبدیل به حمله ازجانب خود کنند، به طوری که یک تا سه مهاجم درآن شرکت داشته باشند این حمله را ضد حمله اولیه می گویند.

و درصورتی که مهاجمان قادر به کسب نتیجه به وسیله سه نفر حمله کننده نشوند و نیاز به شرکت سایر بازیکنان در حمله بشود و درنتیجه هر پنج نفر با تبدیل ضد حمله اولیه اقدام به حمله کامل کنند به این ترتیب این حرکت ضد حمله را ثانویه می نامند.

ضد حمله دارای انواعی است که مهم ترین آنها عبارت اند از :

1. ضد حمله پس از توپ ربایی :

دراین ضد حمله بازیکنان تیم مدافع می توانند توپ را از بازیکن مهاجم در هر وضعیت به روش قانونی ربوده و مالک آن شوند و این شرایط را با حرکت سریع بازیکنانی که در مناطق جلوتر از دیگر بازیکنان قرار دارند به سمت سبد تیم مهاجم تبدیل به ضد حمله کنند.

2. ضد حمله پس از ریباند :

پس از ریباند توپ از روی حلقه خودی، توپ به سرعت برای بازیکنانی که خود را به زمین و منطقه نزدیک به سبد تیم حریف رسانده اند ارسال می شود و آنها با استفاده از جاماندن بازیکنان تیم مهاجم که حالا مدافع شده اند به سمت سبد حمله می کنند.

3. ضد حمله پس از گل شدن توپ :

بلافاصله پس از یک حمله موفق توسط تیم مهاجم، تیم مدافع از زیر سبد توپ را به جریان می اندازد و با حداکثر ۲ پاس سریع و بلند توپ به بازیکنان نوک حمله ) فورواردها( می رسد که آنها با استفاده از جاماندن برخی از بازیکنان تیم مقابل و نیز نداشتن آرایش دفاعی منظم سعی در کسب امتیاز می کنند.

چگونه می توان از ضد حمله تیم مقابل جلوگیری کرد ؟

با رعایت نکات زیر می توان احتمال اجرای یک ضد حمله موفق را به میزان قابل توجهی کاهش داد :

1. موفقیت در ریباند تهاجمی برای تیمی که بخواهد از ضد حمله جلوگیری کند بسیار مهم و حیاتی است.
2. درصورت از دست دادن ریباند موفق نباید به تیم مقابل اجازه داده شود که توپ تصاحب کرده را سریعاً به بازیکنان هم تیمی خود پاس بدهند. این کار را با ایجاد مزاحمت برای بازیکن تصاحب کننده توپ و یا حتی زدن توپ و به خارج زمین فرستادن آن میسر می شود.
3. معمولاًً یک بازیکن برای دفاع تأخیری از بازیکن شروع کننده ضدحمله از سوی مربی مشخص و مأمور می شود.
4. در صورت ارسال پاس برای بازیکنانی که در ضد حمله شرکت می کنند تیم مدافع از ضد حمله با ایجاد فشار دفاعی روی اولین پاس گیرنده سعی می کند که مانع شکل گیری ضدحمله شود. این کار می تواند با دفاع سخت از یار مهاجم تا زمانی که همه بازیکنان به پست های خود برگردند اجرا شود.
5. بازیکنان با استفاده از کلمات کلیدی و صحبت کردن،یکدیگر را از موقعیت و حرکات بازیکنان تیم مقابل آگاه می سازند.

اصول تمرینات ضدحمله :

اساس تمرینات ضدحمله بر مبنای قابلیت بازیکنان در انتقال سریع از حالت تدافعی به حالت تهاجمی و بالعکس است. در تبدیل حالت تدافعی به تهاجمی رعایت اصول زیر ضروری است :

1. تبدیل سریع وضعیت تدافعی به وضعیت تهاجمی با دریافت اولین پاس
2. اجرای ضد حمله اولیه
3. آمادگی برای تبدیل ضد حمله اولیه به ضد حمله ثانویه
4. آمادگی برای تبدیل احتمالی وضعیت تهاجمی به وضعیت تدافعی در صورت عدم موفقیت در حمله.

اجرای چهار مرحله فوق با تأکید بر زمان اجرای هر مرحله.

ب ) حمله از قبل طراحی شده ( ست شده )

در حالت طبیعی هر تیمی دارای حداقل یک تاکتیک حمله از قبل طراحی شده است. این طرح حمله که توسط مربی تیم طراحی می شود در برگیرنده شرایط مختلف بازی بوده و قابل تطابق و سازگاری با موقعیت های مختلف است.

از طرف دیگر یک تاکتیک حمله طوری طرح ریزی می شود که از جهت های مختلف و به وسیله تمام بازیکنان تیم قابل استفاده و نتیجه گیری است.