fff

ggg jl

موضوعات آموزشی درس تربیت بدنی پایه پنجم

درس اول / تمرين سازما ندهى ، گروه بندى و ارز شيابى تشخيصى

اهداف کلی

کسب مهارت در شناخت مفاهيم از طريق حرکت

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنايى با سازماندهى (گروه بندى).

حیطه مهارتی:

کسب مهارت در اجراى روش هاى مختلف سازماندهى

حیطه نگرشی:

ايجاد تمايل به مشارکت در فعاليت هاى گروهى

روش اجرا

پس از آماده شدن دانش آموزان، معلم مى تواند به ارزش يابى تشخيصى از اطلاعات، مهارت و همچنين تجربه ى دانش آموزان در گروه بندى و سازمان دهى، اقدام کند.
معلم با توجه به تعداد دانش آموزان کلاس، از آنان مى خواهد که براى انجام دادن فعاليت هاى زير در چند گروه تقسيم شوند.
براى يک بازى بدون وسيله؛ مانند بازى اتومبيل يا هواپيما (به بخش بازى هاى ورزشى ساده مراجعه شود).
براى يک بازى با وسيله اى ساده؛ مانند يک تکه روزنامه (به بخش بازى هاى ورزشى ساده مراجعه شود).
براى يک بازى دو گروهى؛ مانند فوتبال يا هندبال (به اجراى مقررات رشته ى مربوط از نظر تعداد نفرات توجه شود)
براى يک بازى سه گروهى؛ مانند بازى « بپا بى جا نمونى » (به بخش بازى هاى ورزشى ساده مراجعه شود).
براى يک بازى چهار گروهى؛ مانند بازى قلاب شدن.
معلم از دانش آموز بخواهد در قالب بازى به اشکال زير گروه بندى شوند. توصيه مى شود شرايطى فراهم آيد که دانش آموزان براى قرار گرفتن در گروه مورد نظر، مسافتى را بدوند، راه بروند يا حتى با پرش طى کنند.
به تعداد مساوى در محل هاى مشخص شده قرار گيرند؛ (رسم اشکال هندسى در محل هاى مختلف).
گروه هايى براساس رنگ لباس ورزشى خود تشکيل دهند.
گروه هايى براساس اندازه ى قد خود تشکيل دهند.
گروه هايى براساس کم مو بودن يا پر مو بودن سر تشکيل دهند.
گروه هايى براساس راست دست يا چپ دست بودن تشکيل دهند.
تذکر: لازم است معلم راهنمايى ها و توصيه هاى ايمنى را هنگام بازى به دانش آموزان گوشزد کند.
معلم از دانش آموزان بخواهد براى اجراى مهارت هاى زير گروه تشکيل دهند و با هم رقابت کنند.
گروه دونده (دويدن مسافتى مشخص)
گروه پرنده (طى کردن مسافتى مشخص با پرش)
گروه لى لى (طى کردن مسافتى مشخص با لى لى کردن)
گروه پا پهلو (طى کردن مسافتى مشخص با حرکت پا پهلو [سرخوردن])
دانش آموزان براى يک فعاليت امدادى، گروه بندى شوند و فعاليت را اجرا کنند؛ مثلاً طى کردن مسافتى مشخص به دو صورت دويدن امدادى. در اين فعاليت، هر فرد از هر گروه موظف است مسافت مشخصى از مسير را طى کند.

درس دوم / آمادگی جسمانی

اهداف کلی

ارتقاى استقامت عمومى (قلبى عروقى)

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آگاهى از تمرينات استقامت قلبى عروقى

حیطه مهارتی:

کسب استقامت قلبى عروقى

حیطه نگرشی:

علاقه مندى به حفظ و ارتقاى آمادگى جسمانى
روش اجرا :
- از دانش آموزان بخواهيد که پشت به مسير حرکت بنشينند؛ با صداى سوت برخيزند و رو به مسير برگردند و مسافت ۳۰ متر را بدوند.
- از دانش آموزان بخواهيد که مسافت ۲۰ متر را با طناب زدن بدوند.
- در يک مسير رفت و برگشت ۹ مترى، دو مانع به ارتفاع ۶۰ سانتى مترى و به فاصله ى ۳ متر از يکديگر قرار دهيد. از دانش آموزان بخواهيد که در مسير رفت با راه رفتن سريع و خزيدن، از زير موانع عبور کنند و در برگشت، با دويدن از روى موانع، مسافت را طى کنند.
- دانش آموزان پشت سر هم آهسته مى دوند؛ با صداى سوت مربى، نفر آخر ستون خود را به سرعت به جلوى ستون مى رساند و همين عمل تا نفر آخر کلاس تکرار مى شود.

درس سوم / آمادگی جسمانی

اهداف کلی

بهبود و ارتقاى انعطاف پذيرى دانش آموزان

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آگاهى از تمرينات انعطاف پذيرى

حیطه مهارتی:

ايجاد و تقويت توانايى انعطاف پذيرى

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به حفظ و ارتقاى آمادگى جسمانى

روش اجرا:

دانش آموزان به صورت گروهى و منظم رو به معلم مى ايستند. پاها را از ناحيه ى زانو خم مى کنند و همراه با خم کردن پاها و تنه به سمت جلو، کف دست ها را روى زمين قرار مى دهند؛ سپس، زاويه ى زانوها را باز مى کنند و پاها را به حالت کاملاً کشيده در مى آورند. در اين حالت، کف دست ها بايد کاملاً با زمين تماس داشته باشد. ۱۰ تا ۱۵ ثانيه مکث مى کنند و حرکت را دوباره انجام مى دهند.
دانش آموزان زانوى يک پاى خود را روى زمين مى گذارند و پاى مخالف را در جلوى بدن به حالت کشيده قرار مى دهند و مى کوشند فاصل هى دو پا را از هم زياد کنند. حدود ۱۰ تا ۱۵ ثانيه در آخرين دامنه ى حرکتى مفصل لگن مکث مى کنند.
دانش آموزان در حالت ايستاده، يک پا را از ناحيه ى زانو خم مى کنند؛ با دو دست، زانوى آن پا را مى گيرند و پا را داخل شکم جمع مى کنند. در اين حالت، سر و سينه رو به بالا قرار مى گيرد و پاى ديگر خم نمى شود. اين حالت را ۱۰ تا ۱۵ ثانيه حفظ مى کنند؛ سپس، پا را عوض مى کنند و اين کار را با پاى ديگر انجام مى دهند.
دانش آموزان يک پا را از ناحيه ى زانو خم مى کنند و در حالت ايستاده با دست موافق، مچ همان پا را مى گيرند و سعى مى کنند ران را به سمت عقب فشار دهند. اين حالت را ۲۵تا ۲۰ ثانيه حفظ مى کنند؛ سپس، پا را عوض مى کنند و کشش را روى پاى ديگر انجام مى دهند.
دانش آموزان به پشت مى خوابند؛ پاى چپ را مستقيم از مفصل لگن خم مى کنند و به سمت بالا مى آورند و با دست چپ مى گيرند. آن گاه طورى که زانوها خم نشود، آن را به سمت سينه مى کشند. در اين حالت، پاى ديگر به زمين چسبيده است، پشت کاسه ى زانو با زمين تماس دارد و از زمين بلند نم ىشود. اين حالت کشش را مدت ۱۰ تا ۱۵ ثانيه نگه مى دارند؛ سپس، پا را عوض مى کنند و حرکت را روى پاى ديگر انجام مى دهند. در اين حالت، سه مرتبه پاها را به طور متناوب عوض مى کنند.
دانش آموزان پاها را از زانو خم مى کنند. باسن را روى ساق پا قرار مى دهند و به حالت دو زانو، روى زمين مى نشينند. روى پاها بايد روى زمين قرار گيرد. سپس، به نرمى به پشت مى خوابند و دست ها را در بالاى سر به حالت کشيده در مى آورند. ۱۰ تا ۱۵ ثانيه مکث مى کنند و حرکت را دوباره انجام مى دهند.
دانش آموزان با باسن روى زمين مى نشينند و دو پاى خود را به جلو دراز مى کنند. آ نگاه بدون اين که زانوها خم شوند، بالاتنه را از ناحيه ى کمر به جلو خم کرده و دست ها را در کف پاها به هم قلاب مى کنند. در اين حالت، سر و سينه را به زانوها نزديک مى کنند و مى کوشند آن ها را به زانوها بچسبانند. اين حالت کشش را مدت ۱۵ تا ۱۰ ثانيه حفظ مى کنند؛ سپس، به حالت اول برمى گردند و اين حرکت را سه بار تکرار مى کنند.

دانش آموزان در حالى که روى زمين نشسته اند، پاها را از جلو، به سمت کنار بدن در دو طرف تا حدّ امکان باز مى کنند و با خم کردن بالاتنه از ناحي هى کمر، ابتدا سر و سينه را به ران پاى راست نزديک مى کنند و تا حد ممکن، سر و سينه را به زانو مى چسبانند. آن گاه، با دست ها مچ پا را مى گيرند و به اين حرکت کمک مى کنند؛ بدون اين که پاى ديگر جمع شود يا از جاى خود حرکت کند.اين کشش را مدت ۱۵ تا ۱۰ ثانيه حفظ مى کنند؛ سپس، مى چرخند و اين تمرين را روى پاى ديگر، انجام مى دهند. اين حرکت را سه بار تکرار مى کنند.

درس چهارم / آمادگی جسمانی

اهداف کلی

بالا بردن سرعت عکس العمل دانش آموزان

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آگاهى از تمرينات سرعت عکس العمل

حیطه مهارتی:

ايجاد توانايى لازم براى ارتقاى سطح سرعت عکس العمل

حیطه نگرشی:

ايجاد و تقويت علاقه به حفظ و ارتقاى آمادگى جسمانى

روش اجرا:

از دانش آموزان بخواهيد که در گروه هاى سه نفرى، پشت سر هم قرار گيرند. از گروه اول بخواهيد در حالى که به طرف عقب گام برمى دارند، توجه خود را بر فرمان معلم متمرکز کنند؛ با علامت سوت معلم، برگردند و در مسافت ۲۰ مترىِ از پيش تعيين شده شروع به دويدن کنند.گروه هاى ديگر نيز اين حرکت را به همين شکل انجام دهند. در اين حرکت، معلم مى تواند مسافت و جهت ها را با توجه به فضا و موقعيت حياط مدرسه تغيير دهد.
دانش آموزان را به گروه هاى چهار نفرى تقسيم کنيد. در فاصله ى ۳۰ تا ۳۵ مترى، سه ايستگاه ايجاد يا دايره اى ترسيم کنيد. گروه ها به نوبت با فرمان معلم در خط شروع، حرکتِ « بشين پاشو » را انجام مى دهند و با سوت معلم، شروع به دويدن به سوى ايستگاه ها مى کنند. نفر آخر از دور خارج مى شود.

درس پنجم / پاس بسکتبال

اهداف کلی

ايجاد مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک پاس بسکتبال

حیطه مهارتی:

ايجاد يا تقويت مهارت پاس بسکتبال

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در تکنيک رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

پاس سينه ى دو دستى:

هماهنگى اندامهاى بدن و حرکت پاى جلو، فشار روى پاى عقب، حرکت سريع دست به سمت جلو (اين حرکت تا نوک انگشتان ادامه پيدا مى کند) به حرکت توپ سرعت مى بخشند. در اين حالت، انگشتان تا جايى روى توپ اثر مى گذارند که کف دست ها به طرف خارج و پايين چرخش پيدا کنند و انگشتان شست در مرحله ى آخر به طرف کف زمين نشانه گيرى شوند.

مسير پرواز بايد مستقيم و به موازات زمين بازى باشد.

نوآموز بايد در ابتداى حرکت پاس، توپ را در يک حرکت دايره اى به طرف پايين و جلو ببرد و آن گاه، دست ها را بکشد و راست کند. اين نوع شروع، البته از سرعت پاس مى کاهد اما از اشتباهاتى که به يادگيرى غلط منجر مى شود، جلوگيرى مى کند.

بازيکنان پيشرفته اين حرکت را به طور کلى کنار مى گذارند.

نوآموز هنگام اجراى اين حرکت بايد احساس کند گويا دست هايش به طرف جلو پرتاب مى شود. کليه ى حرکات پاس دادن را مى توان به اين گونه خلاصه کرد:

قدم به جلو، دست ها به طرف جلو کشيده، انگشتان شست به طرف پايين.

پاس سينه ى دو دستى اغلب به عنوان پاس سينه ى مستقيم در حالت ايستاده يا در حالت حرکت، انجام مى گيرد. نوع ديگر پاس سينه که اغلب مشاهده مى شود، پاس سينه ى دو دستى به عنوان پاس زمينى است. طبق قاعده، اين نوع پاس در حالت ايستاده اجرا مى شود؛ زيرا ايستادن دقت پاس را بالا مى برد. پاس سينه ى دو دستى، به عنوان پاس از روى سر، به خصوص در مقابل مدافعانى که پوشش فشرده اى را تدارک ديده اند، مناسب است. اين نوع پاس در بازى مدرن، رفته رفته اهميت بيشترى پيدا مى کند.

اگر پاس سينه ى دو دستى در حالت دو به طرف جلو نباشد و از نظر پاس دهنده، پاس به طرفين باشد، بايد جهت قرار گرفتن بالاتنه ى پاس دهنده نيز تغيير کند. بالاتنه در اين جا به طرف پهلو و به سمتِ گيرنده، چرخش پيدا مى کند؛ به طورى که هر دو دست به يک اندازه کشيده مى شوند.

گروه هاى سه نفره تشکيل دهيد و به هر گروه يک مربع ۶۰ متر اختصاص دهيد. بازيکن شماره ى ۱ به بازيکن شماره ى ۲ پاس مى دهد. بازيکن سوم بايد سعى کند جلوى توپ را بگيرد و مانع عبور اين پاس ها شود. بايد نوع پاس هاى ارسالى را مشخص کرد و اندازه ى زمين بازى را هم متناسب با آن ها در نظر گرفت. پس از آن که بازيکن شماره ى ۳ جلوى توپ را گرفت و آن را دريافت کرد، خودش پرتاب کننده مى شود. اگر يک بازيکن اضافى در گروه وجود دارد و در همين ايستگاه است، مى تواند پس از يک بار مانع شدن از پاس با توپ، در اين بازى شرکت جويد.

پاس دادن و دويدن در گروه هاى سه يا چهار نفره:

پاس دهنده ى پاس هاى قوسى و زمينى به يک هم بازى داده و فوراً به طرف (جاى) او مى رود.

پاس دادن در حال دو، در مقابل ديوار:

بازيکن در مقابل ديوار مى دود؛ توپ را از فاصله ى ۵ مترى در حال دو به ديوار

مى زند و مى گيرد. او اين کار را چند بار تکرار مى کند.

پاس دادن در حالت دو روى يک مربع:

بازيکنان روى زواياى يک مربع به ضلع ۷ متر قرار دارند. بازيکن شماره ى ۱ توپ را به بازيکن شماره ى ۲ که در حال دويدن است، پاس مى دهد؛ او توپ را متوقف مى کند و آن را فوراً به بازيکن شماره ى ۳ که در حال حرکت است، پاس مى دهد و به همين ترتيب ادامه مى دهند. هر بازيکن بعد از پاس دادن، پشت رديف بعدى قرار مى گيرد.

پاس دادن در نيم دايره:

۶ بازيکن به صورت نيم دايره در مقابل يک بازيکن ايستاده اند. بازيکن پاس دهنده بدون آن که سر خود را بچرخاند، توپ را به بازيکن پاس مى دهد که زودتر از همه دستش را بلند کند.

دو بازيکن صاحب توپ، کنار هم ايستاده اند و روى قوس نيم دايره، يک بازيکن ديگر قرار دارد. آن ها به طور متناوب، توپ را بلند، نيمه بلند و کوتاه پاس مى دهند و بعد از هر بار پاس دادن، يک قدم به پهلو برمى دارند تا به نزديکى بازيکن دريافت کننده ى پاس برسند. بعد از آن، به همين ترتيب برمى گردند. بازيکن دريافت کننده ى توپ اجازه ندارد سرش را برگرداند.

پاس دادن و به دنبال توپ دويدن در دايره و در جاگيرى آزاد:

توپ هميشه به صورت چرخشى، به بازيکنى که در مرکز دايره قرار دارد، پاس داده مى شود. بازيکن پاس دهنده به طرف پشت بازيکن دريافت کننده مى دود. جهت پاس دادن، آزاد است؛ يعنى، پاس دهنده مى تواند به دلخواه، به هر بازيکنى پاس دهد. اگر اين تمرين را با دو توپ انجام دهيم، سرعت کار بيشترمى شود و انتظارات بيشترى از بازيکنان مى رود.

پاس دادن و فرار کردن:

هر بازيکن پاس دهنده، پس از پا س دادن به طرف ديگر دايره، مى دود و يک نقطه ى خالى شده را پر مى کند.

فرم هاى تمرينى براى به کارگيرى پاس دادن هدفگيرى و زمانسنجى صحيح در موقعيت هاى نزديک به بازى.

اگر پاس دادن ها در فرمهاى تمرينى (که توضيح داده شد) در حالت در جا انجام گيرد، دريافت توپ بايد در حال حرکت انجام پذيرد و دوباره پاس داده شود.

پاس دادن از حالت درجا به يک بازيکنِ در حال دو:

بازيکن شماره ى ۱ که در حالت ساکن است، توپ را به بازيکن شماره ى ۲ که در حال دو است، پاس مى دهد. او نيز در حال حرکت، آن را به بازيکن شماره ى ۳ پاس مى دهد. هر بازيکن پس از پاس دادن به پشت رديف بعدى مى رود.

پاس دادن در حال دو، رو به روى يکديگر:

يک درجه مشکل تر کردن تمرين؛ بازيکن شماره ى ۱ توپ را به بازيکن شماره ى ۲ که در مقابل او در حال دويدن است، پاس مى دهد و پشت رديف ديگر قرار مى گيرد. در اين فرم تمرينى، مى توان انواع مختلف پاس ها را به کار گرفت.

پاس دادن دو نفره در حالت حرکت:

بازيکن شماره ى ۱ توپ را در حال حرکت به بازيکن شماره ى ۲ و به همين ترتيب به بازيکن شماره ى ۳ پاس مى دهد.

درس ششم / پاس هندبال

اهداف کلی

ايجاد مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

کسب آگاهى از تکنيک پاس هندبال

حیطه مهارتی:

ايجاد مهارت پاس هندبال

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در تکنيک رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

پرتاب توپ به يار:

بازيکنان در دو صف قرار مى گيرند و هر صف به دو قسمت تقسيم مى شود. آن گاه، رو به روى هم به فاصله ى ۶ متر قرار مى گيرند و هر يک توپ را به نفر رو به روى خود پاس مى دهد. هر بازيکن پس از پرتاب توپ، به انتهاى نيمه ى مقابل صف خود مى رود. تيمى پيروز است که اولين بازيکنش توپ را زودتر بگيرد.

پاس دادن به يار به حالت ضربدرى با دو:

بازيکنان دو تيم، روى دو قطر يک مربع در چهار رأس قرار مى گيرند. بازيکنان هر تيم، توپ را به بازيکنان مقابل خود پاس مى دهند و خود، در انتهاى رديف بازيکنان تيم خود قرار مى گيرند. تيمى قهرمان است که اولين بازيکنش توپ را زودتر به دست آورد.

پرتاب کردن توپ به ديوار و گرفتن آن:

بازيکنان درگروه هاى دو نفرى رو به ديوار مى ايستند. بازيکن جلويى، توپ را به سمت ديوار پرتاب مى کند و بازيکن عقبى آن را مى گيرد. بعد از چند بار تکرار اين کار، افراد جاهاى خود را عوض مى کنند.

ادامه ى تمرين

بازيکن جلويى، توپى را که بعد از برخورد با زمين بلند شده است، مى گيرد.

بازيکن عقبى، توپى را که بعد از برخورد با ديوار، به زمين هم برخورد کرده است، مى گيرد.

بازيکن عقبى، توپى را که بعد از برخورد به هدف روى ديوار آمده است، دريافت مى کند.

پاس يک دستى با پرتاب ضربه اى با گام شتاب دهنده:

قدم هاى جهشى را بچه ها به خوبى مى شناسند و در بيشتر بازى هاى خود از آن استفاده مى کنند. به همين سبب، بهتر است از آغاز آموزش هندبال، قدمهاى سرعتى و شتاب دار، با جهش تمرين شود. ترتيب قدم ها بدين صورت است: راست، راست، چپ.

شروع حرکات:

در شروع حرکت، بازيکن با پاى راست، يک قدم به طرف جلو برمى دارد. پا بايد طورى حرکت کند که شانه ى چپ بازيکن، به طرف مسير پرتاب، متمايل شود. قدم دوم بازيکن، قدم لى لى پاى راست است؛ در حالى که پاى چپ نيز در همين اثنا جهت ايجاد تکيه گاه براى بدن، به جلو مى آيد. هم زمان با برداشتن قدم دوم و پيش از قدم سوم، دست صاحب توپ کشيده مى شود. همان طور که گفته شد، بازيکن قدم سوم را براى ايجاد تکيه گاه برمى دارد؛ بدين صورت که با پاى چپ، يک قدم بزرگ برمى دارد ( پا به طرف داخل) و پايش را محکم روى زمين مى گذارد. هم زمان با گذاشتن پاى چپ روى زمين، حرکت دست براى پرتاب آغاز مى شود. هر چه قدم سوم پرقدرت تر برداشته شود، قدرت توپ نيز، هنگام پرتاب بيشتر مى شود. البته پرتاب هنگامى به بهترين نحو انجام مى پذيرد که بازيکن با برداشتن قدم پرقدرت سوم، همه ى شتاب و نيروى بدنش را به بالاتنه و دست خود منتقل کند. وزن بدن را مى توان به وسيله ى پاى راست که بعد از پرتاب جلو مى آيد، گرفت و خنثا کرد.

درس هفتم / دریافت بسکتبال

اهداف کلی

کسب مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک پاس بسکتبال

حیطه مهارتی:

ايجاد مهارت در تکنيک دريافت بسکتبال

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

دريافت توپ:

بازيکن دريافت کننده ى توپ وقتى متوجه مى شود که مى خواهند به او پاس بدهند، دست هاى خود را به طرف توپ مى کشد؛ يک قدم به طرف توپ مى رود و آن را مى گيرد. دست ها در اين حال، به صورت قيف يا سبد درآمده و به طرف عقب خم شده اند. انگشتان دست ها کمى کج و به طرف بالاتر قرار دارند. هم زمان با لمس توپ، قسمت هاى بالاى انگشتان، توپ را از بالا، پشت و اطراف احاطه مى کنند. انگشتان شست، مانع سُرخوردن توپ در فضاى داخل انگشتان مى شوند. بازيکن پس از دريافت، با خم کردن دست ها فوراً توپ را به طرف بدن به سمت عقب مى کشد. سه مرحله ى مختلف خيلى سريع با هم انجام مى شوند و سرعت توپ در حال پرواز، کم است.

انواع مختلف دريافت ها:

در هنگام دريافت توپ هايى که در ارتفاع بالاى سر به طرف گيرنده مى آيند، دست ها به طرف عقب خم نمى شوند بلکه در امتداد بالا کشيده مى شوند و وضعيت دست ها را براى دريافت چنين توپ هايى شکل مى دهند. دست ها در هنگام دريافت توپ، به طور محسوس خم نمى شوند بلکه کمى به سمت عقب جا خالى مى دهند و فشار توپ را کم مى کنند. آن گاه، توپ در حالت قرارگيرى اصلى به طرف بدن آورده شود. اگر توپ با ارتفاع کم از سطح زمين به طرف انگشتان بيايد، دست ها و انگشتان به طرف پايين و انگشتان شست به طرف بالا نشانه گيرى مى کنند.

تنها در بعضى موقعيت ها بايد توپ را با يک دست گرفت؛ مثلاً، هنگامى که توپ در محوطه اى تنگ يا نيمه پوشش داده شده به طرف بازيکن سانتر پاس داده مى شود اما در بيشتر موارد گرفتن توپ، با دو دست امکانپذير است و آن را بايد دو دستى گرفت؛ زيرا به اين ترتيب ، حرکات بعدى بازى، مانند پاس دادن، دريبل کردن، پرتاب کردن يا گول زدن بهتر و آسان تر انجام مى شوند. گرفتن توپ به شکل موفقيت آميز و با تکنيک صحيح، شرط اصلى براى اعمال بعدى بازى با توپ هستند. هرگاه توپ به شکل نادرست گرفته شود، ادامه ى بازى مشکل يا غيرممکن مى شود.

پاس دادن و دريافت کردن:

گروه هاى سه تايى تشکيل دهيد و براى هر گروه، جايى به شکل مربع به ابعاد ۳.۶۰ متر

نظر بگيريد. بازيکن شماره ى ۱ به بازيکن شماره ى ۲ پاس مى دهد؛ در اين ميان، بازيکن سوم بايد سعى کند جلوى توپ را بگيرد و مانع اين پاس ها شود. نوع پاس هاى ارسالى را مى توان مشخص کرد و اندازه ى زمين بازى را متناسب با آن در نظر گرفت. بازيکن شماره ى ۳ پس از اين که جلوى توپ را گرفت و آن را دريافت کرد، خودش پرتاب کننده مى شود. اگر يک بازيکن اضافى در گروه وجود دارد و در همين ايستگاه است، او هم مى تواند پس از يک بار مانع شدن پاس با توپ، در اين بازى شرکت جويد.

پاس دادن دو نفر در مقابل ديوار:

تمرين کننده به فاصله ى يک تا دو متر، رو به ديوار مى ايستد. هم بازى او که پشت سرش

قرار دارد، توپ را با زوايا و شدت هاى مختلف به ديوار پرتاب مى کند. تمرين کننده، توپ هاى برگشته از ديوارها را مى گيرد و بعد از چرخيدن، به هم بازى خود برمى گرداند.

پاس کارى دو نفره با يک بازيکن مخالف:

دو بازيکن توپ را بين خود پاس کارى مى کنند؛ در حالى که نفر سوم مسير مستقيم پاس را سد مى کند. دريافت کننده ى پاس بايد جهت پاس را به پاس دهنده نشان دهد (با بلند کردن دست و رهايى از سايه ى پوششى)؛ آن گاه توپ را مهار کرده و پاس را به طور دقيق دريافتکند. او اجازه دارد فقط دو قدم به طرف پهلو بردارد.

پاس دهنده در مقابل يک رديف بازيکن:

در مقابل پاس دهنده، تا پنج بازيکن روى يک خط به صورت فشرده در کنار يک ديگر ايستاده اند و تقريباً ۵ متر با پاس دهنده فاصله دارند. بازيکن شماره ى ۲ يک توپ در دست دارد و آن را به بازيکن شماره ى ۱ پاس مى دهد، بازيکن شماره ى ۱ آن را به بازيکن شماره ى ۳ پاس مى دهد و به همين ترتيب، اين تمرين ادامه مى يابد. و بازيکن پاس دهنده، توپ را به بازيکنى که دست خود را زودتر بلند کرده است، پاس مى دهد.

درس هشتم / دریافت هندبال

اهداف کلی

کسب مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آگاهى از تکنيک دريافت هندبال

حیطه مهارتی:

کسب مهارت در تکنيک دريافت هندبال

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى ورزشى

روش اجرا:

محافظت کردن از ديوار:

بازيکنان تیم Aبرای محافظت از ديوار خودى، مى کوشند از برخورد توپ هاى تيم مقابل به اين دیوار جلوگيرى کند.

بازيکنان تيم B مى توانند توپ را تا نيمه ى زمين بين خود پاس کارى کنند و ديوار تيم مقابل را تا ارتفاع ۲ مترى بزنند. بعد، بازيکنان تيم ها جاى خود را عوض مى کنند. هر بازيکن يک بار حق پرتاب توپ را دارد.

محافظت از زمين بازى:

بازيکنان تيم A در يک نيمه ى زمين تقسيم مى شوند و سعى مى کنند از تماس توپ با کف زمين خود جلوگيرى کنند. بازيکنان تيم B توپ را تا نيمه ى زمين بين خود پاس کارى کرده و سعى مى کنند آن را تا ارتفاع ۲ مترى ديوار طورى بزنند که در بازگشت به زمين برخورد کند. سپس، تيم ها جاى خود را عوض مى کنند. هر بازيکن يک بار حق پرتاب دارد.

حفاظت از دروازه:

پنج متر جلوتر از خط جبهه، تورى به ارتفاع ۲ متر نصب مى شود و بازيکنان تيم مى کوشند از اين دروازه حفاظت کنند. بازيکنان تيم B توپ را بين خود پاس کارى مى کنند و سعى دارند آن را از روى تور، طورى به ديوار مقابل پرتاب کنند که در بازگشت، گل شود. هر بازيکن دوبار حق پرتاب دارد. در ادامه ، بازيکنان دو تيم جاهايشان را عوض مى کنند.

دويدن با دريافت پاس از هر دو طرف:

الف: بازيکنان روى يک خط روبه روى يکديگر مى ايستند. در قسمت چپ و راست نيز، دو بازيکن پاس دهنده قرار مى گيرند.

بازيکن A توپ را به شماره ى ۱ پاس مى دهد و بعد بازيکن دريافت، آن را به بازيکن شماره ى ۲ پاس مى دهد. پس از دريافت دوم او توپ را به بازيکن B پاس مى دهد و خود به انتهاى رديف مى رود و تمرين به همين صورت ادامه پيدا مى کند.

ب: بازيکنان در يک رديف پشت سرهم قرار مى گيرند؛ در قسمت چپ و راست، چهار بازيکن پاس دهنده قرار مى گيرند. بازيکن، توپ را به ترتيب به بازيکنان شماره ى ۱، ۲، ۳ و ۴ پاس مى دهد. سپس، از پشت سِر آن ها به حالت دريبل برمى گردد؛ توپ را به نفر بعدى مى سپارد و خود در انتهاى رديف قرار مى گيرد. بعد از انجام اين فعاليت توسط تمامى بازيکنان، پاس دهنده ها عوض مى شوند.

دريافت توپ هايى که ارتفاع آنها تا حدّ سينه و سر يا بلندتر است:

براى دريافت توپ هايى با ارتفاع مختلف، همان کارها و تمرين هاى قبلى انجام مى شود اما بايد توجه داشت که گرفتن توپ هايى که در ارتفاع سينه و سر قرار دارند، به دلايل زير آسان تر است. توپ در کنترل دائمى چشم هاست.

دست ها که به طرف توپ متمايل شده اند، در ديد بازيکن است؛ به طورى که او در همه حال مى تواند با مشاهده ى دست هاى خود، حالت آن ها را تغيير دهد يا تصحيح کند. حالت دست ها براى گرفتن توپ به صورت دو دستى بسيار مناسب است (از لحاظ فرم استخوان بندى).

شروع حرکات: در حالت اصلى، بازيکن، دست ها را آزادانه به طرف توپ دراز کرده و آرنج را کمى خم مى کند و کف دست ها را به جلو مى آورد. انگشتان خم شده، متمايل به بالا حالت مى گيرند. انگشتان شست دو دست بايد با هم تماس پيدا کرده و با انگشتان اشاره، شکلى شبيه به قلب درست کنند.

کف دست ها بايد حالت گردى توپ را به خود بگيرند و انگشتان شست در عقب و نزديک تر از ساير انگشتان به بازيکن قرار گيرند؛ به طورى که امکان رد شدن و در رفتن توپ از دست، به حداقل برسد. در اين حالت، انگشتان دست که کمى به بالا متمايل شده اند، اولين تماس را با توپ پيدا مى کنند. توپ، بعد از برخورد با نوک انگشتان، مى چرخد و به طرف پايين مى آيد و به اين ترتيب، به راحتى در دست، جا مى گيرد. انگشتان در حدّ امکان بايد کشيده باشند تا بتوانند سطح بيشترى از توپ را در اختيار بگيرند. چرخش توپ در کف دست، به وسيله ى انتهاى دست ها گرفته مى شود.

براى کسب اطمينان از اين که آيا توپ را به طور صحيح در دست هاى خود گرفته ايد، آن را به گچ آغشته کنيد. پس از دريافت توپ، کف و انتهاى دست هاى شما بايد با گچ سفيد شده باشند.

در لحظه ى دريافت توپ، دست ها به عقب کشيده مى شوند؛ بدين ترتيب، سرعت توپ، کاهش مى يابد و توپ تا نزديکى سينه مى رسد.

براى گرفتن توپ هاى پرقدرت، بهتر است هنگام دريافت آن، يک قدم به عقب برداريد تا فشار توپ هاى پرقدرت، کمتر به دست هايتان وارد شود. اکنون دو دست در حدود ارتفاع سينه به بدن نزديک شده اند و بازيکن بهترين حالت را براى ادامه ى بازى، حرکت سريع و پرتاب توپ به دروازه دارد.

در مورد توپهاى با ارتفاع زياد نيز هما نطور عمل مى کنيم؛ با اين تفاوت که دست ها به طرف بالا کشيده مى شوند و با لمس توپ، آن را به طرف سينه، به پايين مى کشيم. براى دريافت صحيح توپ سعى مى کنيم با گرفتن نيروى آن هنگام برخورد با دست، صدايى شنيده نشود.

درس نهم / اهداف تربيت بدنى ابعاد عاطفى و الهى

اهداف کلی

آگاهى از برخى اهداف تربيت بدنى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنايى با ابعاد الهى و عاطفى تربيت بدنى

حیطه مهارتی:

کسب مهارت در گفت وگو، تفکر و حدس زدن

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به هدف هاى تربيت بدنى
ارزش تلقى کردن هدف هاى تربيت بدنى

آماده سازی:

در سال چهارم گفتيم که بعضى تنها هدف تربيت بدنى را قوى تر شدن اندام هاى بدن مى دانند؛ در حالى که چنين نيست. يادگيرى و آموزش مهارت ها، تعاون و همکارى، دوست يابى، تلاش براى انجام وظيفه، مسئوليت پذيرى و بسيارى موارد ديگر در کنار داشتن اندام مناسب و نيرومند از اهدافى است که براى تربيت بدنى برشمرده مى شود. دانش و آگاهى هم در تربيت بدنى جايگاه مهمى دارد. ما بايد از دانش ورزش هاى مختلف آگاه باشيم؛ در غير اين صورت، ممکن است به جاى بهره مند شدن از فوايد ورزش، از آن آسيب ببينيم.

ارائه ى مطالب: در ادامه ى مطلب سال گذشته، اهداف ديگرى از هدف هاى تربيت بدنى به شما معرفى مى شود. به نظر شما تربيت بدنى چه ارتباطى با وظايف دينى و مذهبى ما مى تواند داشته باشد؟

پاسخ: بدن نيرومند در انجام دادن عبادت ها و تکاليف دينى به ما کمک مى کند. عبادت هايى مانند نماز، حج و جهاد با داشتن بدنى نيرومند بهتر انجام مى شود.

در دعاى کميل مى خوانيم « خداوندا،اندام هاى بدن مرا براى خدمت به خودت، نيرومند گردان » پس، مشخص مى شود که در دين مبين اسلام، نيرومند شدن براى انجام دادن خدمت در راه خداوند اهميت دارد.

در تصوير دوم دو دانش آموز را مى بينيد که پس از مسابقه با هم دست مى دهند؛ يکى از آن ها پيروز و ديگرى مغلوب شده است. برداشت شما از اين تصوير چيست؟ کدام هدف تربيت بدنى را مى توان در اين تصوير مشاهده کرد؟

پاسخ: هدف از مسابقه، تلاش تا حدّ توان براى رسيدن به هدفى مشخص است. نکته ى مهم، انجا م دادن مسئوليت و وظيفه اى است که برعهده ى ورزشکار گذاشته مى شود. ورزشکار ممکن است سخت تلاش کند اما پيروز نشود؛ اين مسئله اهميت چندانى ندارد. اين امکان نيز وجود دارد که فرد يا تيمى، امروز در مسابقه اى پيروز شود ولى فردا در مسابقه ى ديگرى شکست بخورد؛ بنابراين، امکان برد يا باخت براى همه ى افراد و تيم ها وجود دارد و بهتر است پس از هر مسابقه، برنده از بازنده، دلجويى و براى او در آينده آرزوى موفقيت کند؛ چون برنده ى امروز ممکن است فردا بازنده شود و از حريف انتظار مشابهى داشته باشد. با چنين برخوردى، ميدان هاى ورزشى پر از دوستى و صميميت خواهند شد و اين، يکى از هدف هاى تربيت بدنى است.

قبلاً درباره ى تعاون و همکارى در ورزش صحبت کرد هايم. اکنون، با توجه به شکل هاى زير و دقت در شکل سمت راست بگوييد: اگر بازيکن صاحب توپ، به بازيکن هم تيمى خود که در موقعيت خوبى قرار دارد پاس ندهد، چه اتفاقى مى افتد؟

پاسخ: همکارى تيمى راه هاى ساده ترى را براى رسيدن به هدف، پيش روى ما قرار مى دهد و کارهاى فردى، رسيدن به هدف را دشوار مى کند. در تصوير، يارِ بازيکن صاحب توپ، در موقعيت بهترى قرار دارد. اگر بازيکن صاحب توپ به او پاس ندهد، امکان عبور و رسيدن او به هدف، به علت تعداد بيشتر ياران حريف، کمتر است و موقعيت از دست مى رود.

در اين جا بعضى از نتايج عدم همکارى فرد در کارهاى گروهى را مى بينيد:

معمولاً ديگران دوستش ندارند و با او همکارى نخواهند کرد.
تنها خواهد ماند و دوستى پيدا نخواهد کرد.
پيشرفت زيادى نخواهد کرد؛ چون از کمک ديگران محروم است.
ممکن است باعث شکست کار گروهى شود.
باعث آزار ديگران مى شود و حقّ آن ها را ضايع مى کند.

درس دهم / شوت بسکتبال

اهداف کلی

کسب مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنايى با تکنيک شوت بسکتبال

حیطه مهارتی:

کسب مهارت در تکنيک شوت بسکتبال

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

شوت:

در انواع شوت ها به حلقه ى بسکتبال، هدف گيرى صحيح اهميت بسيار دارد. بازيکن شوت کننده روبه روى هدف مى ايستد؛ پاها و سينه را به سمت هدف قرار مى دهد و سعى مى کند تمرکز داشته باشد. چشم ها را تا زمان افتادن توپ به داخل سبد، به هدف (سبد) مى دوزد. در اين مرحله، پرتاب کننده با او همراه مى شود و با يک قوس نرم نيمه بلند، توپ را از روى کناره هاى حلقه به ميانه ى آن پرتاب مى کند.
در حرکت پرتاب کردن، تمام بدن کشيده مى شود. با توجه به اصول مکانيکى، اين حرکت با ايجاد نيرو و رها کردن آن به پايان مى رسد. هنگام پرتاب کردن، دست شوت کننده کاملاً کشيده است و مچ و انگشتان دست اعمالى ارادى را انجام مى دهند.
اولين حرکت توپ هم زمان با کشيده شدن کمر، صورت مى گيرد؛ با کشيده شدن دست شوت کننده، از طريق آرنج و هماهنگى ظريف بين چشم وعضلات دست و شانه و بعد از فشار انگشت اشاره، توپ به داخل سبد مى افتد. در اين جا به کارگيرى مچ دست و انگشتان عمل پرواز را تضمين مى کند؛ يعنى مانع انحراف مسير توپ به اطراف مى شود. به اين ترتيب، حتى اگر توپ کاملاً هدف گيرى نشده باشد، امکان موفقيت آن را فراهم مى آورد. بدين شکل که به کنار داخلى حلقه برخورد مى کند و به داخل سبد مى افتد.
در هنگام حرکت شوت، آرنج به شوت کننده بسيار کمک مى کند؛ زيرا ابتدا پشت توپ قرار دارد و سپس، زير و جلوى توپ قرار مى گيرد و در مرحله ى هدف گيرى، به طرف سبد نشانه مى رود.
اين راهنمايى مهم بايد در اختيار شوت کننده قرار گيرد:

در هنگام شوت کردن، آرنج را به طور مستقيم به سمت سبد قرار بده و دستت را بکش؛ به طورى که با يک حرکت طبيعى، ساعد را از روى آرنج عبور دهى و از کنار پيشانى به طرف بالا بکشى. به اين ترتيب، مراحل شوت به پايان مى رسد. دست ها تا رسيدن توپ به هدف به حالت کشيده باقى مى ماند و در پايان نگاه خود را از هدف برمى داريم.

شوت پرتاب آزاد: دانش آموزان پرتاب هاى آزاد به سوى حلقه انجام مى دهند و در ۱۰ نوبت تلاش براى پرتاب آزاد، نمرات ثبت مى شود. هر دانش آموز سعى مى کند نمره يا امتياز پرتاب هاى خود را بالا ببرد.

درس یازدهم / شوت هندبال

اهداف کلی

کسب مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک شوت هندبال

حیطه مهارتی:

ايجاد مهارت در تکنيک شوت هندبال

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا :

پرتاب به هدف روى ديوار:

۶ متر جلوتر از ديوار، يک خط پرتاب وجود دارد. بازيکنان در يک رديف پشت خط پرتاب

مى ايستند. نفر اول، توپ را به سمت هدف روى ديوار (تشک، صندوق، نيمکت و جز آن) پرتاب مى کند و خود به انتهاى رديفش مى دود؛ در صورتى که توپ او به هدف برخورد کرده باشد، آن را به نفر دوم مى سپارد و در اين حالت، نفر دوم توپ را به هدف مى زند.

تيمى برنده مى شود که آخرين بازيکن آن، زودتر توپ را به هدف بزند.

دريبل کردن با شوت به دروازه:

دو گروه بازيکن در پشت دايره هاى دروازه دو طرف زمين مى ايستند؛ هر يک از نفرات،

از آن جا توپ را دريبل مى کند و تا پشت دايره ى دروازه ى روبه رو پيش مى آيد و از آن جا به دروازه شوت مى کند.

ادامه ى تمرين:

۱ ) دريبل کردن با دست راست و چپ

۲ ) پرتاب کردن به دروازه، با افزايش فاصل هى شوت (مثلاً از پشت دايره ى ۹ مترى)

پرتاب پرشى بلند:

اين نوع پرتاب، براى پرتاب توپ از روى ديوار دفاعى يا مدافع انجام مى گيرد و يکى از پرتاب هاى معمول براى بازيکن است. در پرتاب پرشى بلند، مسئله ى مهم به کار بردن نيروى بيشتر براى پرش بلندتر از روى زمين است.

بلندى قد و قامت بازيکن، داشتن قدرت زياد و توانايى کشيدن و دراز کردن دست تا حدّ ممکن از ديگر عوامل موفقيت در اين نوع پرتاب است. اين پرتاب نيز مانند پرتاب هاى ديگر مراحلى دارد که به ترتيب عبارت اند از: دورخيز، پرش، پرواز، پرتاب توپ و فرود.

دورخيز (اگر به صورت ۳ گام باشد) بايد به صورت کج به طرف دروازه انجام گيرد تا بازيکن با دفاع برخورد نکند؛ زيرا برخورد، خطا محسوب مى شود.

در هندبال مدرن، بيشتر سعى بر اين است که قدم هاى دورخيز را به حداقل برسانند؛ به طورى که از يک يا دو قدم تجاوز نکند. بعضى بازيکنان به حالت ايستاده، اقدام به پرش مى کنند. حُسن دورخيز کوتاه اين است که دفاع، فرصت عکس العمل نمى دهد. پرش بايد عمودى و به طرف بالا انجام گيرد تا توپ حتى از روى مدافعى که براى دفاع به هوا پريده است، بگذرد.

بيشتر کشيده شدن دست، در اين زمان اهميت بسيار دارد. پرتاب توپ بايد در زمانى انجام بگيرد که بازيکن حداکثر ارتفاع خود را يافته است (استثناى اين قاعده در مورد پرتاب هاى مکثى است). فرود بازيکن نيز بسته به موقعيت او، به صورت دو پايى يا روى پاى پرشى انجام مى گيرد.

درس دوازدهم / آمادگی جسمانی

اهداف کلی

بهبود و ارتقاى سرعت عکس العمل دانش آموزان

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تمرينات سرعت عکس العمل

حیطه مهارتی:

ايجاد و تقويت سرعت عکس العمل

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به حفظ و ارتقاى آمادگى جسمانى

روش اجرا:

دانش آموزان را در گروه هاى چهار نفره تقسيم کنيد. اعضاى هر گروه با فرمان معلم در خط شروع، حرکت شناى سوئدى انجام مى دهند. در همين حال، با علامت سوت معلم مى ايستند و بلافاصله مسير ۳۰ مترى از پيش تعيين شده را طى مى کنند.
دانش آموزان در گروه هاى چهار نفره تقسيم مى شوند. اعضاى هر گروه به نوبت، با فرمان معلم در مسير حرکت گام برمى دارند؛ با علامت او شروع به دويدن مى کنند، با سوت مجدّد (دوم) او مى ايستند و حرکت شناى سوئدى را دو مرتبه انجام مى دهند. سپس، برمى خيزند و تا انتهاى مسير تعيين شده ( ۳۰ مترى) مى دوند.
دانش آموزان به صورت انفرادى، در خط شروع حرکت مى ايستند. با فرمان معلم، نفر اول شروع به حرکت چرخيدن به دور خود مى کند و با علامت سوت معلم، به سرعت در مسير تعيين شده( ۴۰ مترى ) مى دود.

درس سیزدهم / آمادگی جسمانی

اهداف کلی

بهبود و تقويت استقامت عضلات بالاتنه ى دانش آموزان

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آگاه کردن دانش آموزان از تمرينات استقامت عضلانى

حیطه مهارتی:

سرعت بخشيدن به عکس العمل ها و ارتقاى آن

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به حفظ و ارتقاى آمادگى جسمانى

روش اجرا:

از دانش آموز بخواهيد که در حالت پاباز، چوب ژيمناستيک را با دست هاى کشيده بالاى سر نگه دارد و تنه را به راست و چپ خم کند (حرکت را ۱۵ بار تکرار کنيد).
از دانش آموز بخواهيد که توپ بسکتبال را با هر دو دست از زمين تا بالاى سر بالا آورد؛ آن گاه آن را با فشار هر چه بيشتر در جلوى پاهاى خود به زمين بزند و اين کار را چندين بار انجام دهد.
از دانش آموزان بخواهيد که در فاصله ى ۲ مترى، پشت به ديوار بايستند و توپ مينى بسکتبال يا واليبال را با هر دو دست از بالاى سر به سوى ديوار پرتاب کنند (اين حرکت را چندين بار انجام دهيد).
به مدت ۱۵ ثانيه از بارفيکس آويزان شوند و يک کشش بارفيکس انجام دهند.

درس چهاردهم / شوت سه گام بسکتبال

اهداف کلی

کسب مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا شدن با تکنيک شوت سه گام بسکتبال

حیطه مهارتی:

کسب مهارت در شوت سه گام بسکتبال

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

شوت سه گام:

دو گروه تشکيل دهيد و براى هر گروه، يک طرف حلقه را معين کنيد. بازيکن شماره ى يک از هر تيم شروع به دريبل توپ به سوى سبد مى کند. پرتاب به صورت شوت سه گام است و پس از آن، دريافت توپ و پاس دادن آن به بازيکن بعدى تيم خودى انجام مى شود. پس از آن که همه ى بازيکنان چندين نوبت

اين حرکات را انجام دادند، تيم ها جاى خود را در دو طرف حلقه ى بسکتبال عوض مى کنند و به همين ترتيب ادامه مى دهند.

فعاليت هاى مهارتى:

دانش آموزان را جفت جفت به صورت پراکنده در زمين مرتب کنيد و به هر جفت يک توپ بسکتبال بدهيد.

فعاليت سه گام در انتهاى يک دريبل و پس از دريافت يک پاس از هم بازى انجام مى شود. صفحه يا تخته بايد تقريباً ۴۵ درجه زاويه داشته باشد. توپ ابتدا با دست پرتاب يا شوت نگه داشته مى شود و با دست ديگر حفاظت مى گردد. بازيکن، توپ را مقابل هدف پرتاب مى کند؛ در حالى که بدن او با يک پرش پاى مقابل دست پرتاب کننده به هوا بلند مى شود. بلند کردن زانو از سمت پرتاب، به بازيکن در پرش بلندتر کمک مى کند. توپ در اوج پرش پرتاب مى شود. سه گام را شرح دهيد و اجرا کنيد.

تمرينات براى فراگيرى شوت سه گام:

شوت درجا از فاصله ى نزديک به سبد با زاويه ى ۴۵ درجه، با استفاده از هدف مربع شکل که روى تخته قرار دارد ((با دست چپ و راست).

هدف: تنظيم قدرت در هنگام کشيده شدن و راست شدن دست شوت کننده و پيدا کردن هدف روى تخته و شناختن زاويه ى بازتابى توپ از تخته.

از حالت جاگيرى (به فاصل هى تقريبى ۲ متر) قدم هاى تکيه اى برداريد و روى پاى داخلى، پرش و شوت کنيد.

هدف: پرش روى پاى صحيح بعد از برداشتن قدم تکي هاى، هماهنگى کار پاها، هدف گيرى، کشيدن و راست کردن دست شوت کننده.

تذکر: به طرف جلو – به طرف بالا – شوت

از حالت ايستاده و درجا روى خط پرتاب آزاد يک دريبل، برداشتن قدم تکيه اى با ريتم، پرتاب.

هدف: هماهنگى کار پا، هدف گيرى، عمل روى توپ در هنگام شوت کردن و ساده کردن به وسيله ى ريتم دادن.

تذکر: حرکت يک – دو / دريبل – راست – چپ – شوت / دريبل – چپ – راست – شوت

شوت سه گام بعد از چند دريبل از طرف هاى راست و چپ

هدف: تقسيم محوطه، پيدا کردن نقطه ى پرش (آخرين دريبل) به طور مستقيم، قبل از ريتم دوتايى در حدود خط پرتاب آزاد.

تذکر: دريبل – دريبل – دريبل – برو و بالا

تعداد زيادى از بازيکنان (تا هفت نفر) در يک نيمه ى زمين بازى، توپ هايشان را دريبل مى کنند. هر بازيکن اجازه دارد براى شوت سه گام به طرف سبد نفوذ کند.

هدف: به دست آوردن تسلط ديد، فراگيرى تقسيم محوطه.

تذکر: تمرکز فکرى و نفوذ به طرف سبد.

شوت سه گام از حالت دريبل کردن از راست و چپ، در يک فرم تمرينى نزديک به بازى با ۲ يا ۳ توپ و حداکثر ۱۲ بازيکن.

بازيکن، توپ را به طرف سبد دريبل مى کند و يک شوت سه گام انجام مى دهد؛ آن گاه به پشت رديف روبه رو مى دود. بازيکن شماره ى ۲، توپ شوت شده به وسيله ى بازيکن شماره ى ۱ را از حلقه مى گيرد و به طرف کنار زمين دريبل مى کند. در ادامه، توپ متوقف شده را به بازيکن ديگر پاس مى دهد و بدون توپ به پشت حريف مى رود.

هدف: آشنايى با فرم هاى حرکتى نزديک به بازى و با هدف (چرخش) تسلط ديد، تقسيم محوطه براى آخرين دريبل قبل از ريتم دوتايى، زمان سنجى براى پرش و دريافت توپ از سبد.

تذکر: توپ را بگير، دريبل کن، شوت کن، بدو و بعد، براى دريافت توپ از سبد برگرد و آن را از سبد بگير.

شوت سه گام بعد از دريافت پاس

در نزديکى خط پرتاب آزاد بازيکن شماره ى ۱ ايستاده است و توپ را در اختيار دارد. شوت کننده ى شماره ى ۲ به طرف او مى دود؛ توپ را از بازيکن شماره ى ۱ مى گيرد و شوت سه گام را انجام مى دهد.

هدف: دريافت صحيح توپ از حالت دويدن (بعد از فشار روى پاى چپ) در هنگامى که پاس ساده مى آيد و شوت سه گام از حالت ريتم دو قدمى.

تذکر: دو – دو – دو- برو – و بالا

اين شکل تمرين، در فرم ساده ى ديگرى نيز انجام مى شود.

شوت کننده توپ را به عنوان پاس دريافت مى کند و بدون دريبل کردن، آن را شوت مى کند. فاصله تا سبد تغيير مى کند و حالا شوت کننده بايد تصميم بگيرد که دريبل کند يا نه.

شوت سه گام:

بازيکن، توپ را دريبل مى کند؛ بعد از آخرين دريبل و فشار روى پاى چپ، توپ را با هر دو دست مى گيرد. بعد از برداشتن يک قدم بلند پرشى، روى پاى ديگر مى آيد (قدم اول) و آن گاه با پاى چپ مى پرد (قدم دوم) و به طرف بالا مى رود. زانوى پاى راست به عنوان پاى پشتيبانى کننده به طور فعال، به بالا تاب مى خورد. در اين مرحله، به هنگام پرش به بالا از حالت دو، توپ، نزديک بدن به طرف بالا هدايت مى شود و دست شوت کننده، پشت توپ قرار مى گيرد. آرنج در جهت سبد قرار دارد. کمى قبل از آخرين نقطه ى پرشى، شوت کننده با کشيدن دست به طور کامل، حرکت اصلى فشارى شوت را انجام مى دهد و با استفاده از تخته پرش، شوت مى کند.

درس پانزدهم / شوت سه گام هندبال

اهداف کلی

کسب مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک شوت سه گام هندبال

حیطه مهارتی:

ايجاد مهارت در تکنيک شوت سه گام هندبال

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در تکنيک هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

دريبل امدادى با پرتاب به ديوار:

تيم ها در کناريکديگر و پشت خط، جلوتر از ديوار سالن مى ايستند. بازيکنان، توپ را تا پشت خط پرتاب، دريبل مى کنند. حال توپ را به ديوار (به صورت شوت سه گام) پرتاب مى کنند و دوباره آن را مى گيرند.

آن گاه با دريبل برمى گردند و توپ را به نفر بعدى مى دهند.

ادامه ى تمرين

دريبل کردن فقط با دست چپ و راست
دريبل کردن با تعويض دست ها
پرتاب کردن به يک هدف

دريبل کردن با شوت به دروازه:

دو گروه بازيکن در پشت دايره هاى دروازه در دو طرف زمين مى ايستند و از آنجا توپ را دريبل مى کنند. آن گاه، تا پشت دايره ى دروازه روبه رو مى روند و از آن جا به دروازه، شوت سه گام مى کنند.

ادامه ى تمرين

دريبل کردن با دست راست و چپ
پرتاب به دروازه با افزايش فاصله ى شوت (مثلاً از پشت دايره ى ۹ مترى)

پرتاب پرشى:

اين نوع پرتاب، نوعى پرتاب ضرب هاى است واغلب، از آن براى پرتاب روى دروازه استفاده مى شود. البته گاهى براى پاس دادن نيز از آن استفاده مى کنند. در پرتاب روى دروازه، بازيکن سعى مى کند خود را به دروازه نزديک کند (پرتاب پرشى دور) يا توپ را از بالاى سر مدافع پرتاب کند (پرتاب پرشى بلند). پرتاب پرشى به عنوان پرتاب روى دروازه، يکى از مهم ترين مراحل تکنيکى بازى است و ۵۰ درصد پرتاب هاى روى دروازه را شامل مى شود.

شروع حرکات:

بازيکن، توپ را با دو دست مى گيرد. زاوي هى دورخيز نسبت به دروازه، بايد حدود ۴۵ درجه باشد.

دورخيز که از سه قدم تشکيل مى شود، براى بازيکن راست دست، بايد از سمت چپ شروع شود و (چپ، راست، چپ) قدم ها به اندازه ى معمولى است. بازيکن، حرکت را با پاى چپ آغاز مى کند؛ پاى راست به صورت زاويه دار، به عنوان پاى شتاب دهنده و به شکل مايل از روى زمين کنده مى شود و به طرف راست مى چرخد.

هم زمان با اين کار، حرکت دست براى پرتاب توپ آغاز مى شود. حرکت دست مانند پرتاب هاى ديگر است. شانه ى چپ به طرف جلو متمايل مى شود. در اين جا شانه، محور پرتاب است. پرتاب، در بالاترين نقطه ى پرش انجام مى گيرد. حرکت ضربه اى دست با جلو رفتن شانه ى بازيکن انجام مى گيرد. بعد از پرتاب، بازيکن روى پايى که با آن شروع به حرکت کرده است، فرود مى آيد؛ در اين نوع پرتاب، نکته هاى زير قابل ذکر است.

دورخيز با ريتم سه تايى – پرش – مرحله ى پرواز- پرتاب توپ دربالاترين نقطه پرش و فرود روى پاى پرشى.

درس شانزدهم / فورهند بدمينتون

اهداف کلی

ايجاد مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک فورهند بدمينتون

حیطه مهارتی:

ايجاد مهارت در تکنيک فورهند بدمينتون

حیطه نگرشی:

علاقه به کسب مهارت در تکنيک هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

تاس مستقيم هشت نفره (قسمت اول)؛ تمرين با دو توپ:

اگر زمين بازى بدمينتون را به طور کامل در نظر بگيريم و آن را به چهار منطقه ى مساوى تقسيم کنيم، محل استقرار بازيکنان در زمين به صورت دوبه دو (پشت سرهم) است؛ يعنى، در هر منطقه دو نفر، در هر قسمت زمين، چهار نفر و در تمام زمين هشت نفر.

نحوه ى تمرين: در اين تمرين، بازيکنان به طور مستقيم براى يک ديگر تاس مى زنند (يعنى در منطقه ى روبه رو براى هم تاس مى زنند). هر بازيکن پس از زدن يک ضربه، جايش را با بازيکن پشت سر خود عوض مى کند و تمرين به همين ترتيب ادامه مى يابد. در اين تمرين، بازيکنانى که در مناطق زوج قرار گرفته اند، سعى مى کنند ضربه هاى خود را به زاويه ى سمت راست خود در زمين مقابل (انتهاى زمين) بزنند. بازيکنانى که در مناطق فرد قرار گرفته اند، ضربه هاى خود را به زاويه ى سمت چپ خود در زمين مقابل (انتهاى زمين) مى فرستند.

تاس مستقيم هشت نفره (قسمت دوم)؛ تمرين با دو توپ:

نحوه ى تقسيم کردن زمين بازى و محل استقرار بازيکنان در زمين مانند بازى قبل يعنى دوبه دو در هر منطقه است.

نحوه ى تمرين: در اين تمرين هم بازيکنان مانند تمرين اول تاس مستقيم مى زنند؛ فقط عوض کردن آن ها متفاوت است که در زير شرح داده مى شود.

هر بازيکن پس از زدن يک ضربه ى تاس، پشت سر بازيکن منطقه ى کنار دست خود قرار مى گيرد و تاس بعدى را در آن منطقه به منطقه ى روبه رو مى زند. به همين ترتيب، بازيکنان به صورت ضرب در از يک منطقه به منطقه ى ديگر مى روند.

۴	۱
۳	۲

مثال: بازيکن شماره ى ۱ از منطقه ى ۱ براى بازيکن شماره ى ۱ از منطقه ى چهار و بازيکن شماره ى ۱ منطقه ى ۲ براى بازيکن شماره ى ۱ منطقه ى ۳ تاس مى زنند. آن گاه، هر بازيکنى که ضربه ى خود را زده است، جايش را به بازيکن شماره ى ۲ منطقه ى خود (نفر پشت سر خود) مى دهد و به سرعت، در جاى بازيکن شماره ى ۲ منطقه ى کنار دست خود قرار مى گيرد. به اين ترتيب، هر بازيکن يک ضربه ى تاس در منطقه ى خود و يکى در منطقه ى کنار خود مى زند. اين تمرين نيز ۵ تا ۷ دقيقه ادامه پيدا مى کند. در اين تمرين، بازيکنان دو منطقه بايد ضربه هاى خود را به طور هم زمان شروع کنند.

تاس موّرب هشت نفره ( قسمت اول)؛ تمرين با دو توپ:

محل استقرار بازيکنان در زمين، به صورت دوبه دو در هر منطقه است.

نحوه ى تمرين: در اين تمرين، بازيکنان به صورت مورّب تاس مى زنند؛ يعنى، بازيکنان منطق ه ى ۱ براى بازيکنان منطقه ى ۳ و بازيکنان منطقه ى ۲ براى بازيکنان منطقه ى ۴. هر بازيکن پس از زدن ضربه ى تاس، جاى خود را با بازيکن پشت سر خود عوض مى کند.

۴	۱
۳	۲

مثال: بازيکن شماره ى ۱ منطقه ى ۱ براى بازيکن شماره ى ۱ منطقه ى ۳ و بازيکن شماره ى ۱ منطقه ى ۲ براى بازيکن شماره ى ۱ منطقه ى ۴ تاس مى زنند و جاى خود را با بازيکنان شماره ى ۲ پشت سر خود عوض مى کنند. در قسمت ديگر زمين نيز، همين عمل انجام مى شود و بازيکنان شماره ى ۲ نيز پس از زدن ضرب هى تاس، جاى خود را با بازيکنان شماره ى ۱ عوض مى کنند و تمرين به همين ترتيب ادامه پيدا مى کند.

تاس مورّب هشت نفره ( قسمت دوم)؛ تمرين با دو توپ:

شکل استقرار بازيکنان در زمين به صورت دوبه دو در هر منطقه است.

نحوه ى تمرين: در اين تمرين، بازيکنان به صورت مورّب (ضرب در) به مناطق مخالف زمين مقابل خود تاس مى زنند (مانند تمرين سوم) اما، جا عوض کردن بازيکنان با تمرين سوم متفاوت است و اين بار مانند تمرين دوم، بازيکنان هر منطقه با منطقه ى کنار دست خود به صورت ضرب در، جا عوض مى کنند (به طرز جا عوض کردن بازيکنان در تمرين دوم مراجعه شود).

۴	۱
۳	۲

ضربه ى تاس فورهند:

براى اين که توپ با يک ضربه ى خوب زده شود و در آخر زمين فرود آيد، بازيکن مجبور است راکت را درست در دست بگيرد و به زمان رسيدن توپ به راکت توجه زيادى داشته باشد. او بايد از حرکات پا بيشترين استفاده را کند و براى اين که به توپ مسلط باشد و بتواند به راحتى به آن ضربه بزند، محل مناسبى را در زمين انتخاب کند. بازيکن پس از مستقر شدن، بايد دست و راکت را به طرف عقب بين سر و شانه ببرد. با انجام دادن اين حرکت، کمر انحنا پيدا مى کند و شانه به طرف زمين کشيده مى شود. اين حرکت مانند سرويس در بازى تنيس است. راکت از پشت به طرف جلو حرکت مى کند و هنگام برخورد توپ با راکت، باز و کاملاً کشيده و مستقيم است. هنگام ضربه زدن، اگر دست بازيکن مستقيم نباشد، مقدارى از قدرت او از دست مى رود. علاوه بر اين، مستقيم بودن دست موجب آزادى حرکت مى شود و در نتيجه، بازيکن به راحتى مى تواند ضربه بزند.

محل برخورد ضربه ى توپ با راکت نبايد درست در بالاى سر باشد. بهتر است براى ضربه زدن در بالاى سر، راکت در پشت توپ و در همان مسير توپ در حال فرود قرار بگيرد. بازيکن نبايد بگذارد که توپ به بدن يا طرفين بدن او نزديک شود يا پايين بيايد.

هميشه بايد توپ را تا حد ممکن با سرعت زد تا حريف، فرصت کافى براى ضربه زدن به توپ نداشته باشد. توپ با قسمت بالاى راکت و ب هطور مستقيم و بدون حرکات کات، زده م ىشود. حرکات کات به کنترل نياز دارند. در بازى بدمينتون، بازيکن براى به دست آوردن تو پهاى بلند عقب زمين بايد قدرت زيادى داشته باشد. به علاوه، کات کشيدن توپ به علت پردار بودن آن، مشکل است و چون توپ بلند به عقب زمين مى رود، راکت را بايد به طرف جلو و بالا نگه داشت و بعد توپ را پرتاب کرد. در اين صورت، راکت به آسانى به طرف توپ حرکت مى کند.

درس هفدهم / بک هند بدمينتون

اهداف کلی

کسب مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنايى با تکنيک بک هند بدمينتون

حیطه مهارتی:

کسب مهارت در تکنيک بک هند بدمينتون

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

تاس مستقيم چهار نفره (قسمت اول)؛ تمرين با دو توپ:

محل استقرار بازيکنان در زمين به صورت يک به يک یعنی ( ۱ با ۲ و ۳ با ۴ ) با یک با یک يعنى در هر منطقه يک نفر است (بازيکن شماره ى ۱ در منطقه ى ۲ و بازیکن شماره ۲ در منطقه ى ۱ ) و در قسمت دیگر زمین نیز پس از زدن ضربه تاس (بازيکن شماره ى ۳ در منطقه ى ۴ و بازیکن شماره ۴ در منطقه ى ۳ قرار مى گيرند).

نحوه ى تمرين: در اين تمرين، بازيکنان به طور مستقيم براى يکديگر تاس مى زنند (به اين ترتيب که بازيکن منطقه ى ۱ براى بازيکن منطقه ى ۴ و به عکس، و بازيکن منطقه ى ۲ براى بازيکن منطقه ى ۳ و به عکس). اين تمرين، ۵ دقيقه به همين ترتيب ادامه پيدا مى کند؛ بعد از ۵ دقيقه بازيکنان شماره ى ۱ و ۲ از يک طرف و بازيکنان شماره ى ۳ و ۴ از طرف ديگر جاى خود را با هم عوض مى کنند و مدت ۵ دقيق هى ديگر براى هم تاس مستقيم مى زنند.

۴	۱
۳	۲

تاس مورّب چهار نفره ( قسمت اول) ؛ تمرين با دو توپ:

محل استقرار بازيکنان در زمين: در هر منطقه، يک نفر

نحوه ى تمرين: بازيکنان در اين تمرين به صورت مورّب (ضربدرى) براى يک ديگر تاس مى زنند (بازيکنان منطقه هاى ۱ و ۳ براى هم و ۲ و ۴ نيز براى هم). اين تمرين مدت ۵ دقيقه به همين صورت ادامه مى يابد و پس از ۵ دقيقه، بازيکنان مناطق ۱،۲،۳ و ۴ جاى خود را با هم عوض مى کنند و تمرين را ۵ دقيقه ى ديگر هم ادامه مى دهند.

۴	۱
۳	۲

تاس مستقيم چها رنفره ( قسمت دوم) ؛ تمرين با دوتوپ:

محل استقرار بازيکنان در زمين: مانند تمرين قبلى به صورت يک به يک است.

نحوه ى تمرين: در اين تمرين، بازيکنان به صورت مستقيم براى يک ديگر تاس مى زنند (يعنى بازيکنان ۱ و ۴ براى هم و بازيکنان ۲ و ۳ نيز براى هم) و هر بازيکن پس از زدن ضربه ى تاس، به سرعت جايش را با بازيکن کنار دست خود عوض مى کند (يعنى ۱ با ۲ و ۳ با ۴)؛ به اين ترتيب، بازيکن ۱ در منطقه ى ۲ و بازيکن ۲ در منطقه ى ۱ و در قسمت ديگر زمين نيز پس از زدن ضربه ى اول تاس بازيکن ۳ در منطقه ى ۴ و بازيکن ۴ در منطقه ى ۳ قرار مى گيرند و مجدداً هر بازيکن پس از زدن يک ضربه به ترتيب گفته شده، جاى خود را با نفر کنارى اش عوض مى کند. اين تمرين ۵ دقيقه به همين ترتيب ادامه مى يابد.

در اين تمرين، دو نفرى که ضربات اول را (به صورت سرو) مى زنند، بايد دقيقاً هم زمان عمل کنند و هرگاه يکى از توپ ها از جريان بازى خارج شد يا به طورکلى نظم ضربه ها به هم خورد، تمرين را متوقف کرده و دوباره به طور هم زمان شروع کنند.

۴	۱
۳	۲

تاس مورّب چهار نفره ( قسمت دوم)؛ تمرين با دو توپ:

محل استقرار بازيکنان در زمين: به صورت يک به يک (در هر منطقه يک بازيکن)

نحوه ى تمرين: در اين تمرين، بازيکنان به صورت مورّب (ضربدرى) براى يک ديگر تاس مى زنند (يعنى بازيکنان ۱ و ۳ براى هم و بازيکنان ۲ و ۴ نيز براى هم). هر بازيکن پس از زدن ضربه ى تاس، جايش را مانند تمرين قبل با نفر کنار خود عوض مى کند (يعنى ۱ و ۲ با هم و ۳ و ۴ نيز با هم). در اين تمرين نيز ضربه ى اول بايد به طور هم زمان زده شود.

تاس بک هند:

ضربه ى پشت دست (بک هند) ضربه اى است که از قسمت چپ بدن زده مى شود. بازيکن، پشت به تور

مى ايستد (نيمه ى چپ انتهاى زمين)؛ پاى برتر (پايى که راکت را در همان طرف با دست گرفته ايم) کمى جلوتر از پاى غير برتر است.

بهترين قسمت حرکت، تنظيم وقت براى حرکت مچ است که باعث مى شود سر راکت به طرف جلو بچرخد و توپ به موقع زده شود. براى بسيارى از بازيکنان، آماده کردن خود براى زدن ضربه ى پشت دست از عقب زمين مشکل است؛ زيرا:

بازيکن بايد مچ خود را کج کند؛
از پهلو به طرف تور برگردد؛
توپ را نگاه کند؛
در حالى که بدن به جلو متمايل است، ضربه بزند؛
دست را کاملاً باز و به طور مستقيم نگه دارد و آرنج را به طرف جلو بچرخاند؛
سر راکت را با مچ هدايت کند؛
توپ را به سمت بالا و عقب بزند؛
آرنج را به طرف توپ نشانه گيرى کند؛
شانه ى راست را به سمت چپ هدايت کند.

درس هجدهم / آمادگی جسمانی

اهداف کلی

آشنا کردن دانش آموزان از جاده ى تندرستى و ابزارهاى اندازه گيرى آمادگى جسمانى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آگاه کردن دانش آموزان از چگونگى شکل گيرى جاده ى تندرستى
آشنا کردن آنان با ابزار اندازه گيرى هر يک از اجزاء آمادگى جسمانى

حیطه مهارتی:

ايجاد مهارت در بحث و گفت وگو، تفکر و حدس زدن

حیطه نگرشی:

علاقه مند کردن دانش آموزان به روش هاى اندازه گيرى آمادگى جسمانى
علاقه مند کردن آنان به فعاليت براى حفظ آمادگى جسمانى

روش اجرا:

آماده سازى: پيش از اين با برخى از اجزاء آمادگى جسمانى مثل چابکى، انعطاف پذيرى، استقامت دستگاه گردش خون و تنفس، قدرت و تعادل آشنا شده ايد. در اين مرحله، آگاهى از روش هاى حفظ آمادگى جسمانى و اندازه گيرى آن اهميت بسيار دارد. در اين درس، روش حفظ آمادگى جسمانى و اندازه گيرى برخى اجزاء آن را به همراه شما بررسى مى کنيم. بايد بدانيد که آمادگى جسمانى اجزاء ديگرى هم دارد که در سال هاى بعد با آن ها آشنا مى شويد.

يادآورى: حتماً قبل از فعاليت يا اقدام به اندازه گيرى آمادگى جسمانى با پزشک مشورت کنيد. هرگز بدون تمرين يک باره براى اندازه گيرى آمادگى جسمانى خود فعاليت شديد انجام ندهيد.

ارائه ى مطلب: به تصوير جاده ى تندرستى در لوح نگاه کنيد؛ مى دانيد که براى به دست آوردن آمادگى جسمانى بايد فعاليت کرد. در اين تصوير، چند دانش آموز را در حال فعاليت مى بينيد. دانش آموز شماره ى ۱ در حال پرش است؛ دانش آموز شماره ى ۲ سعى مى کند با سرعت به دو طرف يک چوب پرش کند؛ دانش آموز شماره ى ۳ از بارفيکس آويزان است و دانش آموز شماره ى ۴ درحال طناب بازى است. بعضى از اين فعاليت ها را قبلاً هم ديده ايد؛ مثل دانش آموز شماره ى ۳. اين فعاليت کدام يک از اجزاء آمادگى جسمانى را ارتقا مى دهد؟

پاسخ: چابکى. آويزان شدن از بارفيکس هم قدرت عضلات بالاتنه را افزايش مى دهد. در فعاليت طناب زدن به مدت طولانى، استقامت دستگاه گردش خون و تنفس، و استقامت و قدرت عضلات بهبود مى يابد. در ايستگاه اول هم دانش آموزى که مى پرد، عضلات پاهاى خود را تقويت مى کند.

شما هم مى توانيد براى بهبود اجزاء آمادگى جسمانى فعاليت هايى در نظر بگيريد و چند ايستگاه براى آن ها پيش بينى کنيد و هر روز، با طى کردن اين جاده ى تندرستى به حفظ آمادگى جسمانى خود کمک کنيد.

حالا ببينيم براى آگاهى از وضعيت آمادگى جسمانى خود، چگونه مى توانيم آن را اندازه بگيريم. آمادگى جسمانى اجزاء مختلفى دارد و هر يک از آن ها را هم بايد با وسيله ى خاصى اندازه گيرى کرد. همان طور که براى اندازه گيرى طول، از متر و براى اندازه گيرى مايعات از ليتر استفاده مى کنيم، ابزارهاى

اندازه گيرى آمادگى جسمانى را آزمون مى گوييم. حالا به کمک گروه، ابزارهاى اندازه گيرى اجزاء زير را پيدا کنيد.

استقامت دستگاه گردش خون و تنفس (استقامت عمومى)

پاسخ: آزمون دوى ۵۴۰ متر.

انعطاف پذيرى

پاسخ: آزمون جعبه ى انعطاف پذيرى (مطابق شکل)

قدرت عضلات شانه

پاسخ: آويزان شدن يا کشش بارفيکس (آويزان شدن براى دختران و کشش براى پسران).

درس نوزدهم / بهداشت و تغذيه ى ورزشى

اهداف کلی

آشنايى با مواد غذايى مورد نياز ورزشکاران

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با نوع مواد غذايى مورد نيازورزشکاران رشته هاى سرعتى
آشنا کردن دانش آموزان با نوع مواد غذايى مورد نياز ورزشکاران رشته هاى استقامتى

حیطه مهارتی

ايجاد مهارت در بحث و گفت وگو، تفکر وحدس زدن

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به آگاهى از مواد غذايى مصرفى ورزشکاران

روش اجرا:

آماده سازى: مى دانيد که بدن ما براى حرکت، به انرژى نياز دارد و ما با غذا خوردن انرژى مورد نياز بدن خود را تأمين مى کنيم . همچنين، مى دانيد که ورز شکاران، به انرژى بيشترى نياز دارند؛ زيرا آن ها تحرک بيشترى دارند و انرژى بيشترى مصرف مى کنند. دو دسته از مواد غذايى در توليد انرژى نقش مهمى دارند: قندها و چربى ها. حالا ببينيم ورزشکاران به کدام يک از اين مواد، بيشتر نيازمندند.

ارائه ى مطلب: اين دو دايره، ميزان مواد قندى را در دو نوع ماده ى غذايى نشان مى دهند. اوّلى چربى کمتر و قند بيشترى و دومى قند کمتر و چربى بيشترى دارد.

چه موادى، قند بيشترى دارند؟

پاسخ: خرما و انواع شيرينى.

چه موادى، چربى بيشترى دارند؟

پاسخ: مواد گوشتى.

قندها در شروع حرکت و هنگام انجام دادن فعاليت هاى سريع، مى سوزند و انرژى بدن را تأمين مى کنند (تأکيد شود).

چربى ها در فعاليت هاى طولانى، منبع اصلى تأمين انرژى بدن اند

(تأکيد شود).

حالا بگوييد که براى انجام دادن کدام رشته هاى ورزشى، بدن به مواد قندى بيشترى نياز دارد؟ ورزشکاران کدام رشته ها از چربى ها براى تأمين انرژى استفاده مى کنند؟ گروه ها با هم مشورت کنند و سرگروه ها پاسخ دهند.

پاسخ: دوهاى سرعتى مثل ۱۰۰ و ۲۰۰ متر، پرتاب وزنه، پرتاب نيزه، پرتاب چکش فعاليت هايى هستند که در آن ها بدن از مواد قندى استفاده مى کند.

دوهاى طولانى مثل ۸۰۰ و ۳۰۰۰ متر، فوتبال، واليبال، هندبال از جمله رشته هايى هستند که به علت طولانى شدن زمان فعاليت در آن ها، بدن براى تأمين انرژى از چربى ها استفاده مى کند.

۱۰۰ – اندازه ى قد = وزن مطلوب، دانش آموزان وزن خود

و ميزان اضافه يا کمبود آن را حساب مى کنند.

راه هاى ديگر تعيين وزن، استفاده از جدول هايى است که براساس قد افراد تهيه شده است. هر کس با دانستن اندازه ى قد خود مى تواند وزن مطلوبش را از جدول استخراج کند.

درس بیستم / سرويس و اسمش ساده ى بدمينتون

اهداف کلی

ايجاد مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک سرويس و اسمَشِ بدمينتون

حیطه مهارتی

ايجاد مهارت در تکنيک سرويس و اسمش بدمينتون

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

تمرين اسمش و دفاع چهارنفره مستقيم ( تمرين با دو توپ):

محل استقرار بازيکنان در زمين به صورت يک به يک است (در هر منطقه، يک بازيکن).

نحوه ى تمرين: بازيکنان مناطق ۱ و ۲ براى بازيکنان مناطق ۳ و ۴ سرويس مستقيم مى زنند و بازيکنان مقابل، با زدن اسمش مستقيم جواب مى دهند. در واقع، اسمش بازيکن منطقه ى ۴ در زمين منطقه ى ۱ و اسمش بازيکن منطقه ى ۳ در زمين منطقه ى ۲ فرود مى آيد و بازيکنان اين دو منطقه دفاع بلند و مستقيم مى کنند.

بازيکنان مناطق ۳ و ۴ اسمش مى زنند و ۱ و ۲ دفاع مى کنند. بعد از سه بار اسمش و دفاع، بازيکنان مناطق ۳ و ۴ ضربه هاى خود را به صورت تاس مى زنند و اين بار، بازيکنان مناطق ۱ و ۳ اسمش مى کنند. اين تمرين به طريقى ادامه پيدا مى کند که هر بازيکن سه اسمش و يک تاس مى زند و سه بار دفاع مى کند. بعد از ۵ دقيقه، بازيکنان جايشان را با نفرات کنار خود عوض مى کنند و ۵ دقيقه ى ديگر، اين تمرين را ادامه مى دهند.

تمرين اسمش و دفاع چهارنفره ى مورّب (تمرين با دو توپ):

در اين تمرين، نحوه ى استقرار بازيکنان و تعداد ضربه هاى اسمش و دفاعى که ردّ و بدل مى شود، مانند تمرين قبل است و تنها ضربه هاى اسمش و دفاع به صورت مورّب (از منطقه ى ۱ به ۳ و ۲ به ۴ و به عکس) زده مى شوند.

تمرين اسمش دفاع مستقيم و مورّب سه نفره با يک توپ:

محل استقرار بازيکنان در زمين به صورت يک به دو است؛ يعنى در يک قسمت زمين، دو نفر و در قسمت ديگر، ، يک نفر قرار مى گيرد (در اين تمرين، بازيکنان را با شماره هاى ۱، ۲و ۳ مشخص مى کنيم).

نحوه ى تمرين: بازيکن شماره ى ۲ براى بازيکن شمار ه ى ۱ سرويس مورّب م ىزند. بازيکن شماره ى ۱ به صورت مستقيم براى بازيکن شماره ى ۳ اسمش مى زند. بازيکن شماره ى ۳ به صورت مورّب دفاع بلند مى کند. بازيکن شماره ى ۱ اين بار براى بازيکن شماره ى ۲ اسمش مستقيم مى زند و او به صورت مورّب دفاع بلند مى کند. به همين ترتيب، تمرين مدت ۲ دقيقه ادامه مى يابد و بعد از ۲ دقيقه، چرخش انجام مى شود تا هر بازيکن، يک بار به تنهايى و ۲ بار به صورت دونفره (با يک بازيکن ديگر) قرار گيرد. پس از ۶ دقيقه تمرين، نحوه ى ضربه زدن عوض مى شود و ۶ دقيقه ى ديگر، بازيکن فرد، اسمش مورّب مى زند و آن دو بازيکن، به طور مستقيم دفاع مى کنند.

سرويس بلند:

ابتدا يک منطقه ى مشخص در انتهاى يک طرف زمين انتخاب مى شود و از طرف ديگر، دانش آموزان سرويس بلند را طورى مى زنند که در آن منطقه فرود آيد.

سرويس: سرويس ضربه اى براى شروع بازى است. ضربه ى سرويس را اصولاً با جلوى راکت و گاهى نيز با پشت آن مى زنند. معمولى ترين ضربه ى سرويس که تدريس آن آسانتر است، ضربه اى است که با جلوى راکت زده مى شود.

در تماس توپ با راکت، محل ضربه بايد از خط کمر و مچ دست پايين تر باشد و چنا نچه بالاتر از اين حد باشد، سرويس کننده دچار خطا شده است.

در سرويس هاى يک نفره، بازيکن بايد خود را کاملاً راحت و آرام حس کند و در حدود يک راکت و نيم از خط سرويس فاصله داشته باشد. پاهاى سرويس کننده در هنگام زدن ضربه ى سرويس بايد قدرى از يک ديگر جدا باشد اما نه آنقدر که از سرعت بازيکن بکاهد. پاى چپ بايد جلوتر از پاى راست (براى بازيکنان راست دست و پا) باشد و هر دو پاى بازيکن قبل از برخورد توپ به راکت، روى زمين قرار گرفته باشد. توپ را با انگشتان سبابه و شست از قسمت چوب پنبه به وسيله ى دست چپ بگيريد و بازو را تا حدّ شانه بالا ببريد.

راکت بايد در طرف راست بازيکن قرار گيرد (راست دست) و بازيکن، مچ دستش را طورى حرکت دهد که راکت تقريباً به عقب بدن برود. در سرويس بلند، اول، بازيکن توپ را رها مى کند؛ سپس، راکت را به طرف محل برخورد با توپ حرکت مى دهد و راکت در سطح زانو با توپ برخورد مى کند. حرکت و هماهنگى بايد به گون هاى صورت گيرد که محل برخورد در قسمت جلو و دور از بدن باشد. راکت پس از برخورد با توپ، در جهت مسير توپ به حرکت خود ادامه مى دهد.

اشتباه مبتديان، دير رها کردن توپ و تأخير در زدن ضربه به آن است. در نتيجه، توپ به راکت نمى خورد يا به قسمت قاب آن برخورد مى کند.

پيشنهادهاى تدريس سرويس بلند

هر دو پا قبل از برخورد توپ به راکت، ثابت باشد.
ضربه ى سرويس بعد از تنظيم پاها زده شود.
تا حد ممکن، سرويس بلند زده شود.
بازيکنى که ضرب هى سرويس را مى زند، به خط کوتاه نزديک باشد.
در زمان ضربه زدن، حرکت مچ راکت را هدايت کند.
توپ، قوس داشته باشد و به انتهاى زمين هدايت شود.
راکت به طرف توپ حرکت کند.
شدت حرکت راکت به قدرى باشد که از برخورد آن با توپ، صدايى توليد شود.
راکت در جهت مسير توپ به طرف بالا برود.
توپ تا حدّ امکان بالا برود تا ب هطور عمودى در قسمت انتهاى زمين فرود آيد.
مچ قدرى کج شده و بعد، ضربه زده شود.
به قسمت انتهاى زمين نشانه گيرى شود.
بازيکن در هنگام زدن ضربه، کمى مکث کند.
دست در هنگام ضربه زدن، مستقيم باشد.
وزن بدن از روى پاى راست به روى پاى چپ منتقل شود (چپ دست ها، عکس اين عمل را انجام دهند).

ضربه ى آبشار (اسمش):

آبشار، ضربه ى با قدرتى است که در ارتفاع زياد از بالاى سر و تور به سمت پايين زده مى شود و براى زدن آن حرکت راکت بايد شبيه زدن آبشار در بازى تنيس باشد. طريقه ى گرفتن راکت، حرکت پا، موقعيت بدن و محل برخورد توپ با راکت، همانند دراپ است و حريف مقابل، قادر به پيش بينى ضربه ى برگشت نخواهد بود. براى به دست آوردن حداکثر قدرت، دست ها، مچ، کتف و پاى بازيکن بايد طورى قرار گيرد که بدن او توازن کامل داشته باشد. کتف چپ بايد به طرف تور گردش کند. دست چپ بازيکن به طرف توپ و دست راست به طرف عقب و پايين باشد و براى زدن ضربه ى محکم آمادگى داشته باشد. آرنج و مچ هم به طرف عقب حرکت کنند. بازيکن براى آماده نگه داشتن خود، آزاد شدن و به دست آوردن قدرت،

دسته ى راکت را در موقع ضربه زدن در بالاترين نقطه نگه مى دارد و راکت را با حداکثر سرعت ممکن، به طرف محل برخورد توپ حرکت مى دهد. براى زدن ضربه روى سر، بازيکن همان قدرتى را که براى ضرب هى بلند عقب زمين لازم است، به کار مى برد. براى زدن ضربه ى عقب زمين، حرکت کامل مچ و وقت گيرى مناسب، ضرورى است؛ بنابراين، بازيکن مبتدى قبل از اقدام به زدن ضربه، بايد براى تنظيم وقت و زاوي هى حالت راکت، بسيار تمرين کند تا به نتيجه ى مطلوب برسد.

براى زدن آبشار محکم، بايد حرکت پاها، بدن، کتف و مچ با يک ديگر مطابقت داشته باشد. هنگامى که بازيکن مى خواهد توپ را با سرعت به طرف پايين تا شيب بزند، بايد رويه ى راکت را هم متمايل به پايين قرار دهد.

هرچه فاصله ى بازيکن از تور بيشتر باشد، سرعت ضربه ى او هنگام رسيدن به زمين طرف مقابل، کمتر مى شود.

پيشنهادهايى براى روش تدريس

توپ تا حد ممکن از بالا زده شود.
طرف مقابل تور، هدف قرار گيرد.
زاويه برگشت توپ به طرف پايين باشد.
بازيکن تا جايى که مى تواند براى به دست آوردن زاويه ى بيشتر به هوا بجهد.
بازيکن سرعت آبشار را تغيير دهد.
بازيکن بايد همان موقعيتى را داشته باشد که هنگام پرتاب دارد.
حرکت تماس راکت با توپ، مانند پرتاب شىٔ از بالاى سر صورت گيرد.
جهت راکت به طرف پايين باشد.
در هنگام ضربه زدن به توپ، بدن کاملاً در مقابل توپ قرار گيرد.
بازيکن توپ را از بالا بزند و در پشت آن قرار گيرد.
راکت در بالاى توپ قرار گيرد.

درس بیست یکم / استارت نشسته

اهداف کلی

ايجاد مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک استارت نشسته

حیطه مهارتی

ايجاد مهارت در استارت نشسته

حیطه نگرشی:

علاقه مند کردن دانش آموزان به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

استارت نشسته:

با علامتِ ،« به جاى خود » دانش آموز روى زمين زانو مى زند. پاى جلويى او بايد ۱۰ تا ۳۰ سانتى متر پشت خط استارت باشد. پاى عقبى ۳ تا ۶۰ سانتى متر پشت پاى جلويى و انگشت شست و انگشت اشاره ى هر دست، دقيقاً پشت خط قرار مى گيرند. با شنيدن علامت ،« حاضر » او پشت وعقب بدن را بالا مى آورد؛ به طورى که بالاتنه ى بدن با زمين موازى می شود دانش آموزان با شنيدن علامت ،« رو » در حالى که پاهايش به ويژه پاى جلويى به شدت، به زمين فشار وارد مى کنند، از زمين جدا مى شود.

مى شود. اکنون، استارت نشسته را اجرا کنيد.

از دانش آموزان بخواهيد، استارت نشسته را تمرين کنند و مسافت کوتاهى را بدوند.

در اين حال، دانش آموزان با اجراى حرکات شديد دست، زانو بلند و خم شدن به سمت جلو، تکنيک دو با فشار مناسب را تمرين مى کنند.

مراحل استارت نشسته:

با فرمان آغازگر (استارتر) در وضعيت « به جاى خود » قرار بگيريد؛ دست ها را جلوى خط شروع و پاها را در بلوک ها بگذاريد. سپس، دست ها را در پشت خط شروع قرار دهيد.

با شنيدن فرمان ،« حاضر » بدن را کمى به جلو بکشيد؛ به طورى که سنگينى آن روى دست ها و پاى جلو بيفتد و با هر دو پا به بلوک ها فشار وارد کنيد.

با فرمان ،« رو » به دنبال جدا شدن پاها از بلوک ها، دست ها را با نيروى زياد به جلو و عقب حرکت دهيد و دويدن را شروع کنيد.

تذکر: براى تعيين محل قرار گرفتن، پاها، بايد پاى ثابت و راهنما از قبل تعيين شده باشد.

درس بیست دوم / استارت ايستاده

اهداف کلی

ايجاد مهارت در مقدمات رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک استارت ايستاده

حیطه مهارتی

ايجاد مهارت در تکنيک استارت ايستاده

حیطه نگرشی:

علاقه مند کردن دانش آموزان به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

استارت ايستاده:

آموزش: پس از شرح استارت ايستاده دانش آموزان به گروه هاى ۶ تا ۸ نفره تقسيم مى شوند و در خط استارت مى ايستند. پاهاى دانش آموز دونده در حالتى مانند پرش به سمت جلو قرار مى گيرند. زانوها بايد کمى خم شده و بدن به سمت جلو متمايل باشد. دانش آموز با علامت « رو ». پاى جلويى را به شدت به زمين فشار مى دهد و به دنبال آن، پاى عقبى حرکت مى کند.

استارت را با علائم مختلف، مانند حرکت دست يا صداى سوت اجرا کنيد.

تمرين: از دانش آموزان بخواهيد به تمرين استارت ايستاده بپردازند و تا ۱۰ متر بدوند. هر گروه با علامتى که داده مى شود، شروع به دويدن مى کند.

از بازى هاى امدادى که از حالت استارت ايستاده انجام مى شوند، استفاده کنيد.

درس بیست سوم / حرکات پايه و وضعيت بدنى

اهداف کلی

آشنا کردن دانش آموزان با وضعيت هاى بدنى و ارتباط آن ها با برخى مشکلات ساختارى و بيمارى ها

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با ارتباط ايستادن نادرست و خستگى
آشنا کردن آن ها با ارتباط نشستن نادرست و بيمارى ها
آشنا کردن دانش آموزان با عوارض بد راه رفتن
آشنا کردن آن ها با لوازم مناسب خواب
آشنا کردن آن ها با فعاليت ها و ورزش هاى مناسب در صورت وجود محدوديت هاى حرکتى

حیطه مهارتی

ايجاد و تقويت مهارتهاى تفکر، بحث و گفت وگو و حدس زدن

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به رعايت اصول بهداشتى
ايجاد علاقه به شرکت در فعاليت ها و بازى هاى ورزشى

روش اجرا :

ابتدا معلم وضعيت بدنى دانش آموزان را مورد ارزيابى تشخيصى قرار مى دهد و از آن ها مى خواهد اشکال درست و نادرست را در ميان خود مشخص کنند.
ايستادن و خستگى: دانش آموزان ضمن اجراى مهارت نشستن و ايستادن، احساس خود را از فعاليت بيان کنند.
نشستن و بيمارى: با توجه به اشکال ارائه شده در لوح آموزشى، دانش آموزان اظهارنظر کنند و معلم آنها را به گونه اى هدايت کند که حالت درست را (شکل پايين) به عنوان يک عادت درست دنبال کنند. معلم در مورد بيمار ىهاى اسکلتى (مثل قوز، افتادگى شانه) و گوارشى ناشى از حالات بد بدن توضيح دهد.
معلم در مورد برخى از محدوديت هاى حرکتى مثل فلج اطفال يا قطع عضو از دانش آموزان سؤال کند؛ و سپس آن ها را به فکر وادارد که براى هرگونه محدوديت حرکتى، فعاليتى را پيشنهاد کنند.
معلم پس از تدريس بخش لوازم مناسب براى خواب، از دانش آموزان بخواهد که در جلسه ى بعد، نکات گفته شده را رعايت کنند و از وضعيت و ميزان رضايت خود از شرايط و رعايت موارد آموزش داده شده، گزارش بدهند.
در پاسخ به سؤالى که مطرح شده است (به نظر شما، چرا هنگام خوابيدن نبايد از تشک هاى خيلى نرم استفاده کنيم؟) لازم است دانش آموزان متوجه شوند که هنگام استفاده از تشک بلند و نرم، بدن در داخل آن فرو مى رود، قوس کمر حالت طبيعى خود را از دست مى دهد و خستگى و مشکلات اسکلتى در طول زمان به وجود مى آيد.

درس بیست چهارم / مواد ايمنى در ورزش

اهداف کلی

آگاه کردن دانش آموزان از برخى خطرهاى ورزشى و روش هاى پيش گيرى از آن ها

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آگا ه کردن دانش آموزان از ورزش هاى ايمن
آشنا کردن دانش آموزان با اماکن پرخطر براى ورزش
آشنا کردن دانش آموزان با ابزارى که از آسيب ديدگى به هنگام ورزش کردن، جلوگيرى مى کند.

حیطه مهارتی

ايجاد مهارت هاى بحث و گفت و گو، تفکر و حدس زدن

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به آگاهى از خطرها در محيط هاى ورزشى
تشويق به رعايت مسائل ايمنى در اماکن ورزشى

روش اجرا:

آماده سازى: محل بازى اهميت زيادى دارد. اگر اين محل، امن نباشد، ما به جاى اين که با ورزش کردن به حفظ سلامت خود کمک کنيم، در معرض خطر قرار مى گيريم و ممکن است آسيب ببينيم؛ بنابراين در انتخاب محل ورزش بايد دقّت کنيم.
ارائه ى مطلب: در تصاوير، برخى از اماکنى را که کودکان براى ورزش کردن انتخاب مى کنند و با حادثه روبه رو مى شوند، مشاهده مى کنيد. محل عبور وسايل نقليه مانند موتورسيکلت و اتومبيل و جاهايى که در آن ها موانعى مثل درخت وجود دارد، براى ورزش خطرناک اند؛ چون هر لحظه امکان برخورد و آسيب ديدگى وجود دارد. وقتى شما در حال حرکت هستيد و سرعت زيادى داريد، نمى توانيد خود را کنترل کنيد و حادثه روى مى دهد.
در مدرسه نيز امکان برخورد دانش آموزان با ديوار يا برخورد توپ به شيشه ها و ريختن آن ها بر سر بچه ها وجود دارد.
اکنون به تصوير شماره ى ۳ نگاه کنيد (استخر شنا) و بگوييد که به نظر شما چه عواملى ممکن است در اين محل به افراد آسيب برساند. پاسخ از طريق سرگروه ها اعلام شود.
پاسخ: ليز خوردن در استخر شنا به علت شوخى بچه هاى شناگر با يک ديگر، خطرهاى زيادى براى آن ها به وجود مى آورد. شکستن دست و پا و آسيب رسيدن به سر از جمله ى اين خطرهاست. اگر شنا بلد نيستيم يا نمى توانيم خوب شنا کنيم، نبايد به منطقه ى ممنوع (عميق) برويم.
هل دادن و پرش با پاهاى برهنه را که هر دو آسيب زا هستند، مشاهده مى کنيد. در تصوير آخر نيز لگد بازيکن به حريف، ممکن است باعث شکستگى بعضى اعضاى بدن او شود.
بازى با ورزشکاران بزرگ تر، همراه داشتن اشياى فلزى مثل گردن بند، ساعت و اشياى نوک تيز هم هنگام بازى آسيب زا هستند.
در رشته هايى که امکان برخورد ميان افراد بيشتر است؛ خطر هم بيشتر است. در اين تصاوير، بسکتبال خطر بيشترى دارد. در رشته هاى رزمى نيز اين خطر بيشتر است.
برعکس، در رشته هايى مثل تنيس روى ميز و شنا (اگر فرد با اين رشته ى ورزشى آشنا باشد)؛ خطر آسيب ديدگى کمتر است.

سؤال: براى جلوگيرى از آسيب ديدگى، چه اصولى را بايد رعايت کنيم؟

در شنا استفاده از بينى بند، عينک و محافظ گوش در دوچرخه سوارى و تکواندو استفاده از کلاه مخصوص، در فوتبال بستن ساق بند و در واليبال استفاده از پدهاى محافظ.
در صورت عدم استفاده از وسايل محافظ، چه مشکلاتى ايجاد مى شود؟
آسيب ديدگى اندام هاى مختلف که در پاره اى از موارد بسيار خطرناک است؛ مثلاً در دوچرخ هسوارى ممکن است به سر ورزش کار آسيب جدى وارد آيد.
رعايت قوانين و مقررات بازى
استفاده از کفش، پوشاک و وسايل مناسب و بى خطر در هر رشته ى ورزشى

درس بیست پنجم/ شناخت توانايى هاى حرکتى

اهداف کلی

ايجاد مهارت در پريدن، پرتاب کردن، دويدن و …

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنايى با مفاهيم حرکتى

حیطه مهارتی:

به کارگيرى اطلاعات قبلى هنگام اجراى فعاليت هاى حرکتى
تقويت مهارت پريدن
تقويت مهارت پرتاب کردن
تقويت مهارت دويدن و …

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به فعاليت و بازى

روش اجرا:

۱) معلم بازى هايى را طراحى مى کند که هريک از دانش آموزان با شرکت در آ نها مهار تهاى حرکتى پايه را تمرين مى کند.

۲ ) معلم با طراحى و اجراى يک فعاليت ايستگاهى، دانش آموزان را به تمرين مهارت حرکتى پايه وادار مى کند؛ مانند نمونه ى زير.

تذکر:

زمان اجراى فعاليت در هر ايستگاه را معلم مشخص مى کند.
دانش آموزان فاصل هى بين ايستگاهى را با راه رفتن طى مى کنند.
کلاس را به چند گروه ۷ نفره تقسيم کنيد.
هر گروه بعد از يک دور اجرا، جاى خود را به گروه ديگر مى دهد.
فعاليت تا زمانى که دانش آموزان مايل به انجام دادن آن هستند، تکرار شود.

درس بیست ششم / عبور توپ بسکتبال از بين پاها

اهداف کلی

ايجاد مهارت در رشته هاى ورزشى آموزشگاهى

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تکنيک عبور دادن توپ بسکتبال از بين پاها

حیطه مهارتی

ايجاد مهارت در تکنيک عبور دادن توپ بسکتبال از بين پاها

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

چرخش روى يک پا:

از دانش آموزان بخواهيد پراکنده شوند و به هر نفر، يک توپ بدهيد. هر دفعه که پا به جلو گذاشته مى شود، توپ به دور ساق پا مى چرخد. گردش پا با يک قدم را شرح دهيد و اجرا کنيد. دانش آموزان را به تمرين حرکت گردش پا با يک قدم واداريد؛ به اين صورت که ۵ تا ۱۰ قدم بردارند و سپس، به جايگاه اوليه ى خود بازگردند.

پيشنهادها: به جاى بازى ذکر شده مى توان از تمرين هاى زير استفاده کرد.

دريبل کوتاه

توپ با به کارگيرى قوى مچ دست و انگشتان به زمين فشار داده شده، به طرف دست ديگر به شکل دريبل منتقل مى شود. آن گاه به صورت نرم نگه داشته مى شود و سپس، دوباره با دست ديگر دريبل مى شود.

تعويض دست از پهلو و از ميان پاها

توپ، در حالى که پاها زياد از هم فاصله دارند، با سرعت هاى متفاوت و به کارگيرى نيروهاى مختلف از بين پاها به اين طرف و آن طرف دريبل مى شود.

نوع ديگر: بعد از هر دريبل، بازيکن با يک پرش، حالت قرار گرفتن قدم ها را عوض مى کند.

تعويض دست در پشت بدن

توپ در حالى که بدن حالت خميده به خود گرفته است، در پشت بدن به اين طرف و آن طرف دريبل مى شود.

نوع ديگر: دريبل کننده مرکز ثقل بدن را به طور متناوب بالا و پايين مى آورد و به اين ترتيب، زاويه ى دريبل و از طريق آن، درجه ى مشکل بودن کنترل توپ را تغيير مى دهد.

با يک دست به طرف جلو و عقب در کنار بدن

بازيکن ابتدا با دست، توپ را به طرف عقب مى کشد. دست را به عقب مى آورد و در پايين ترين سطح حرکتى ممکن توپ را دوباره مى گيرد (بدون آن که نگه دارد)؛ حالا دوباره توپ را به طرف جلو مى کشد.

دريبل از بين پاها با تعويض دست

در حالت جاگيرى تعادلى، طورى که پاها کمى بيشتر از يک ديگر فاصله دارند، دست چپ توپ را بين پاها به زمين فشار مى دهد و دست راست توپ را تحويل مى گيرد و در طرف ديگر به زمين مى زند.

نوع ديگر: حد فاصل بين دريبل تعويض با يک دست در کنار بدن و تعويض دست از بين پاها با سرعت هاى مختلف و به کارگيرى نيروهاى مختلف.

دريبل از طرف عقب به طرف جلو به دور يک پا

توپ در هنگام به عقب تاب دادن دست، بسيار سريع و پر قدرت چرخش داده مى شود و سپس در داخل پا به صورت اريب به جلو برمى گردد. هر دو دست بايد به طور متناوب دريبل کنند.

نوع ديگر: دريبل به دور پاى راست و پاى چپ در حالت قرارگيرى تعادلى؛ دريبل کردن با چرخش بدن به دور محور طولى و پاى ثابت.

درس بیست هفتم / آمادگی جسمانی

اهداف کلی

بهبود و ارتقاى استقامت عضلات بالاتنه ى دانش آموزان

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تمرينات استقامت عضلانى

حیطه مهارتی

ايجاد و تقويت مهارت حفظ و بهبود استقامت عضلانى

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به ارتقاى استقامت عضلانى

روش اجرا:

راه رفتن با دست ها درحالت آويزان از بارفيکس: از دانش آموزان بخواهيد به ميله ى افقى يا بارفيکس که بلندى آن کمى از قدّ آن ها بيشتر است، آويزان شوند و با تغيير دادن جاى دست ها (مانند حرکت پاها در راه رفتن) چند بار سراسر ميله را بروند و بازگردند (براى اين کار، از نردبان افقى نيز مى توان استفاده کرد).
آويزان شدن از بارفيکس به مدت ۱۵ ثانيه و يک کشش بارفيکس
از دانش آموزان بخواهيد که درحالت ايستاده، دست ها را در طرفين و به موازات سطح شانه ها، باز کنند. آنگاه توپ هندبال يا مينى بسکتبال را با يک دست از روى سر به طرف دست ديگر پرتاب کنند و سپس آن را بگيرند (اين حرکت ۱۰ مرتبه تکرار شود).
از دانش آموزان بخواهيد که توپ بسکتبال را به بالا پرتاب و سپس دريافت کنند. در صورت کسب مهارت، مى توان ارتفاع توپ را زياد کرد.

درس بیست هشتم / مهارت حفظ توپ و تسلط بر آن در بدمينتون

اهداف کلی

ايجاد هماهنگى در بازى بدمينتون

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با نحوه ى کنترل توپ و تسلط بر آن در ضربات بدمينتون.

حیطه مهارتی

ايجاد مهارت در کنترل و هدايت توپ بدمينتون

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به کسب مهارت در رشته هاى مختلف ورزشى

روش اجرا:

هر دانش آموز يک توپ و يک راکت در اختيار دارد.

او با پشت يا روى راکت به توپ ضربه مى زند تا ارتفاع بگيرد. هرچه ارتفاع توپ بيشتر شود، بهتر است.
يک در ميان، با پشت و سپس با روى راکت به آن ضربه مى زند تا ارتفاع بگيرد.
سعى مى کند به توپ در ارتفاعى بالاتر از کمر خود ضربه بزند؛ يعنى، قبل از اين که توپ از خط کمر پايين بيايد، به آن ضربه بزند تا به ارتفاع بالاترى رود. اين کار را مى توان با پشت يا روى راکت انجام داد.
مى تواند مانند تمرين قبل عمل کند؛ با اين تفاوت که اين بار به توپ در ارتفاعى پايين تر از کمر ضربه زده مى شود.
سعى مى کند در فاصل هى بين دو ضربه به توپ، يک دور يا ۳۶۰ درجه بچرخد.
دانش آموزان دوبه دو روى هم مى ايستند و توپ را بلند براى هم مى فرستند.
حرکات يک تا پنج را پس از زدن هر ضربه و ارسال آن براى نفر مقابل، انجام مى دهند.

درس بیست نهم / آمادگی جسمانی

اهداف کلی

بهبود و ارتقاى استقامت قلبى عروقى دانش آموزان

اهداف جزئی:

حیطه دانشی:

آشنا کردن دانش آموزان با تمرينات استقامت قلبى عروقى (استقامت عمومى)

حیطه مهارتی

ايجاد توانايى براى بهبود و ارتقاى استقامت قلبى عروقى

حیطه نگرشی:

ايجاد علاقه به بهبود و ارتقاى آمادگى جسمانى

روش اجرا:

دانش آموزان به صورت ستونى پشت خط مى ايستند. با صداى سوت مربى، نفر اول از روى ۶ مانع که با فواصل مشخصى تعيين شده است، عبور مى کند و مانع هفتم را که ۵ متر با مانع آخر فاصله دارد، دور مى زند و به آخر صف مى رود.
از دانش آموزان بخواهيد که به اندازه ى يک دست از هم فاصله بگيرند و دايره اى درست کنند. با صداى سوت مربى، دانش آموز داوطلب با حرکت مارپيچى از انتهاى صف و از بين دانش آموزان با دو عبور مى کند و در جلوى صف مى ايستد. نفرات بعدى نيز به ترتيب همين حرکت را انجام مى دهند.
از دانش آموزان بخواهيد که با دويدن پاى پهلو طول زمين بسکتبال را طى کنند.
از دانش آموزان بخواهيد که با طناب زدن، مسير ۱۰۰ مترى را بدوند.
از دانش آموز بخواهيد که چند قدم راه بروند و بعد، به بالا بپرند؛ سپس، باقى مسافت را با دويدن طى کنند (طول مسير حرکت ۱۰۰ متر باشد).

معرفی نمونه بازی های آموزشی ويژه معلمان پايه پنجم

نام بازی : راکت رو بگير.

هدف : گرفتن راکت، بهبود عکس العمل، سرعت، چابکی.

شايستگی های پايه : اطاعت از فرامین، دقت و هوشیاری، همکاری.

امکانات و تجهيزات : راکت بدمینتون، گچ، محوطه بازی زمین بدمینتون یا مستطیلی با حداقل ابعاد ۶ * ۱۰.

شرح بازی : دانش آموزان را در دو گروه مساوی و روبه روی هم در محوطه بازی مستقرکنید؛ به نحوی که راکت در اختیار نفر اول یکی ازگروه ها قرار گیرد. با اعلام شروع بازی، نفرات اول گروه ها به سمت وسط زمین حرکت می کنند و روی خط کوتاه روبه روی هم میایستند. فردی که راکت در دست دارد، تلاش میکند راکت را در جهات مختلف (بالا، پایین، راست و چپ، عقب و جلو) حرکت دهد و بازیکن روبه رویی باید به سمت جهتی که راکت نشان میدهد، جابه جا شود تا اینکه بازیکن مالک راکت، راکت را روی خط میانی زمین قرار داده (صفحه راکت عمود بر زمین) و با قرار دادن انگشت بر روی دسته، راکت را کنترل کند؛ بازیکن روبه رو به محض دیدن این وضعیت، خود را برای گرفتن راکت آماده میکند و مالک راکت با رها کردن راکت به سمت او، به سمت هم گروهی های خود فرار میکند. نفر روبه رو، راکت را گرفته و او را تعقیب میکند، اگر قبل از رسیدن به انتهای زمین، بدن حریف را با راکت لمس کند، یک امتیاز کسب میکند؛ در غیر این صورت، یک امتیاز به نفع گروه مقابل ثبت خواهد شد. این بازی با تمام نفرات گروه تکرار میشود. سپس نقش گروه ها جابه جا می شود. برنده بازی گروهی است که در مجموع امتیاز بیشتری را کسب کند.

ملاحظات : در صورت وجود راکت به تعداد کافی، بازی را در گروههای کوچک و با استقرارهای متفاوت اجرا کنید.

توصيه های ايمنی :

برای جلوگیری از برخورد دانش آموزان با یکدیگر به حفظ فاصله های مناسب در طول بازی توجه کنید.
هنگام عبور از خطوط انتهایی به عدم برخورد دانش آموزان با هم گروهی های خود، توجه شود.
دانش آموزان را به خودکنترلی و عواقب ناشی از عدم رعایت آن در طول بازی آگاه کنید.

توصيه های آموزشی و تربيتی :

برای ایجاد نشاط در بازی از دانش آموزان بخواهید در اجرای حرکات با راکت، ازحرکات خلاقانه، موزون و ماهرانه برای جا گذاشتن یار روبه رو استفاده کنند.
با دعوت دانش آموزان به تشویق هم گروهی های خود، روحیه جمعی را بالا ببرید.
به منظور فراهم کردن فرصت برنده شدن برای همه دانش آموزان، بازی را با تغییر نفرات گروه ها در نوبت های دیگر تکرار کنید.

نام بازی : یکی من یکی تو.

هدف : استقامت، سرعت عمل و عکس العمل، چابکی، هماهنگی و آشنایی با مهارت های طنابزنی.

شایستگی های پایه : بهبود مهارت کار با دیگران، دقت و هوشیاری و اعتماد به نفس.

تجهیزات : طناب کوتاه.

شرح بازی : دانش آموزان را در گروه های دو نفره و هر گروه را با یک طناب در محوطه بازی مستقر کنید. مطابق شکل دانش آموزان بهگونهای میایستند که بازیکن سمت راست، دسته طناب را در دست راست گرفته و بیرون از طناب میایستد، بازیکن سمت چپ با در دست داشتن طناب در دست چپ، درون طناب قرار میگیرد. با اعلام شروع بازی هر دو بازیکن هماهنگ طناب را میچرخانند و بازیکن داخل طناب شروع به پرش ساده میکند. بعد از اجرای صحیح، جای بازیکنان عوض میشود. پس از اینکه همه دانش آموزان در این حرکت تا حدودی مسلّط شدند، با اعلام معلّم همزمان همه شروع به طناب زدن میکنند و با قطع طناب زدن نقش نفرات جابه جا می شود. در مدت تعیین شده از سوی معلّم دو نفری که بیشترین تعداد طناب را بزنند، تشویق میشوند.

ملاحظات :

دو نفر باید همزمان طناب را بچرخانند.
سرعت طناب زدن آرام باشد.

توصیه های ایمنی :

با استقرار مناسب دانش آموزان در محوطه بازی از برخورد طناب با آنها جلوگیری کنید.
به دانش آموزان تأکید کنید با تعویض بهموقع نقشهای خود در هنگام طنابزنی، از خستگی بیش از حد جلوگیری کنند.
با اختیار دادن به دانش آموزان در تعیین یار خود، فرصت همکاری و دوستی را در آنها تقویت کنید.

توصیه های آموزشی و تربیتی :

با تغییر یارها و ایجاد انگیزه، بازی را در چندین نوبت اجرا کنید.
به دانش آموزان ضعیفتر فرصت تمرینی کافی بدهید.
با تسلّط دانش آموزان در این بازی، به منظور ایجاد تنوع، از انواع طناب زنی مانند طناب زنی دوبل به شرح زیر استفاده کنید.

روش اجرا: طناب جفت پا را انجام دهید و در هر بار پرش دو بار طناب را زیر پاها عبور دهید. برای این کار، سرعت مچ دست ها را افزایش دهید تا طناب با سرعت زیاد در هر پرش دو بار از زیر پا عبور کند و کمی بیشتر از حد معمول پرش کنید.

نام بازی : عبور از دفاع.

هدف : آشنایی با مهارت های مقدماتی بسکتبال.

شایستگی های پایه : دقت و هوشیاری، همکاری، مسئولیت پذیری نظم و قانون پذیری.

تجهیزات : توپ مینی بسکتبال ۱ عدد، زمین بسکتبال یا مستطیلی به ابعاد حداقل ۲۰* ۱۰.

شرح بازی : دانش آموزان را به دو گروه مساوی مهاجم و مدافع تقسیم کنید و زمین را مانند شکل زیر به سه قسمت مجزا تقسیم کنید. بخش ابتدا و انتهای زمین متعلّق به گروه مهاجم و بخش میانی در اختیار گروه مدافع است. مدافعان در زمین خود و مهاجمان با یک توپ در یکی از زمین های خود مستقر میشوند. با اعلام شروع بازی مهاجمان تلاش میکنند با استفاده از پاس، دریبل و گول زدن در زمین خود و مدافعان حرکت کرده و ضمن فرار از مدافعان، توپ را از بین مدافعان عبور داده و به زمین دیگر منتقل کنند و یک امتیاز کسب کنند و بلافاصله بازی را از زمینی که توپ به آن منتقل شده است شروع می کنند. اگر مدافع موفق به گرفتن توپ شود، یک امتیاز برای گروه مدافع منظور شده و بازی از همان محل قبلی دوباره تکرار میشود. با پایان زمان تعیین شده یا کسب امتیازی که از قبل تعیین شده گروهها جابه جا می شوند. برنده بازی گروهی است که در مجموع امتیاز بیشتری کسب کند.

ملاحظات :

تأکید کنید دانش آموزان هنگام پاس دادن به آمادگی دریافت کننده توجه کنند.
مدافعان حق خروج از زمین خود را ندارند، در حالیکه مهاجمان مجاز به حرکت در زمین مدافعان هستند.

توصیه های ایمنی :

تأکید کنید بازیکنان از برخوردهای شدید یا هل دادن همدیگر خودداری کنند.
به منظور جلوگیری از بی نظمی و ازدحام، تعداد بازیکنان را متناسب با محوطه بازی انتخاب کنید.

توصیه های آموزشی و تربیتی :

بازی را ابتدا در گروههای کوچک اجرا کنید.
دانش آموزان را ترغیب کنید تا با به کارگیری قدرت پیش بینی و حواس ادراکی ــ حرکتی خود فضای کافی برای بازی را فراهم کنند.
با انتخاب داور از بین دانش آموزان و تعیین قوانین و مقررات ساده، ضمن لذت بخش تر کردن بازی، احترام به داور و پیروی از قوانین را تمرین کنید.

نام بازی : منفجر کردن.

هدف : آشنایی با مهارت های مقدماتی هندبال.

شایستگی های پایه : همکاری، اعتماد به نفس، مسئولیت پذیری.

تجهیزات : توپ مینی هندبال و تعدادی هدف (بطری، بادکنک، مخروط، جعبه، توپ پلاستیکی و ،)… زمین هندبال یا مستطیلی با حداقل ابعاد ۱۰* ۸ .

شرح بازی : دانش آموزان را مانند شکل در گروه های مساوی در دو نیمه زمین هندبال روی خط میانی مستقر کنید. در مقابل هرگروه، تعدادی مخروط یا بطری پلاستیکی به عنوان هدف روی خطوط انتهایی زمین قرار دهید و محدوده ممنوعه را با خط پرتاب به فاصله ۴ تا ۶ متر از اهداف مشخص کنید. با اعلام شروع بازی، بازیکنان هر دو گروه همزمان با پاسکاری، توپ را به نزدیکترین فرد به خط پرتاب میرسانند و او باید با ضربه شوت، مخروط ها یا بطری ها را منفجر کند. در صورت اصابت توپ به هدف، بازی از خط نیمه زمین دوباره به جریان می افتد و بعد از حداقل سه پاس، گروه مجاز به شوت به سمت هدف است. گروهی که زودتر موفّق به انفجار تمام اهداف شوند، برنده بازی است.

ملاحظات :

برای شروع بازی، بازیکنان گروه ها روی خط میانی روبه روی اهداف مستقر میشوند.
بازیکنان در جریان بازی، اجازهورود به محدوده ممنوعه را ندارند، مگر زمانی که توپ در آنجا متوقف شده باشد.
ضربات شوت از داخل منطقه ممنوعه خطا بوده و امتیاز محسوب نمیشود.
به منظور فعالتر کردن دانشآموزان با نصب بادکنک به دیوار، تعداد اهداف را بیشتر کنید و بازی را در چهار گروه (هر دو گروه در یک نیمه) اجرا کنید.
تأکید کنید دانش آموزان برای مالکیت توپ از تجمع و هل دادن یکدیگر خودداری کنند.
به منظور جلوگیری از بی نظمی و ازدحام، تعداد بازیکنان را متناسب با محوطه بازی انتخاب کنید.

توصیه های ایمنی :

با پیشرفت دانش آموزان، بازی را با دو گروه مدافع و مهاجم اجرا کنید.
اجازه ندهید تعداد محدودی از بازیکنان به سمت هدف شوت کنند اما درطول بازی اگر خود دانش آموزان تشخیص دهند که با رساندن توپ به فرد قوی تر گروه، امکان موفّقیت تیم افزایش مییابد، به تصمیم دانش آموزان احترام بگذارید.
با انتخاب داور از بین دانش آموزان و تعیین قوانین و مقررات ساده، ضمن لذت بخش تر کردن بازی، احترام به داور و پیروی از قوانین را تمرین کنید.